Donderdag neemt de ministerraad volgens de NOS een besluit over de steunoperatie. Het zou gaan om een ‘miljardenimpuls’ in fiscale maatregelen, snelwegen, woningbouw, onderzoek en onderwijs. Robert-Jan Smits, voorzitter van het College van Bestuur van TU/e, kan de financiële impuls voor de regio en de universiteit niet bevestigen. “Maar als dit inderdaad allemaal klopt, dan is dat fantastisch nieuws”, reageert hij desgevraagd.
ASML-topman Peter Wennink, tevens voorzitter van de Raad van Toezicht van TU/e, waarschuwde in januari voor het verslechterende vestigingsklimaat voor bedrijven in Nederland. Wennink zei toen tegen de NOS dat het voor bedrijven ‘moeilijker’ wordt om in Nederland zaken te doen. "Uiteindelijk moeten wij aan onze klanten leveren wat onze klanten nodig hebben. En die chipindustrie gaat alleen maar groeien. We doen het liever hier. Maar als het hier niet meer kan, dan doen we het ergens anders."
Project Beethoven
Die waarschuwing zorgde voor een crisissfeer in politiek Den Haag, dat de afgelopen jaren de hoofdkantoren van Shell en Unilever zag vertrekken. Onder de codenaam 'Project Beethoven' onderhandelt het demissionaire kabinet met bedrijven en de regio Eindhoven om een nieuwe exodus te voorkomen. De hightech industrie in en rond Eindhoven wordt gezien als de groeimotor van de Nederlandse economie van de toekomst.
TU/e heeft anderhalf jaar geleden een voorstel ingediend bij het ministerie van Onderwijs om in 2032 twee keer zoveel technisch geschoold personeel op te leiden. Dat voorstel voor een zogenoemde schaalsprong - samen met het HBO en MBO - kreeg destijds geen steun van het ministerie. Sindsdien zet TU/e in op ‘organische groei’.
Met Project Beethoven leeft de bestuurlijke hoop op een versnelling van de groei weer op. Volgens Smits is die groei nodig om ‘tegemoet te komen aan de vraag vanuit de hightech industrie in Eindhoven Brainport.’ Van alle TU-ingenieurs werkzaam in de hightech sector in de regio komt meer dan 80 procent van de TU Eindhoven, aldus Smits. “Dat maakt het een logische keuze om extra te investeren in de TU/e om te voorzien in meer ingenieurs voor bedrijven als ASML. Blijkbaar wordt daar nu in Den Haag serieus naar gekeken, en dat is goed nieuws.”
Hoge huizenprijzen
De snelle groei van ASML, Brainport en TU/e levert ook kritiek op. Door de instroom van buitenlandse werknemers en internationale studenten neemt de druk op de infrastructuur en andere publieke voorzieningen toe. Mensen die niet werkzaam zijn in de hightech industrie plukken niet of nauwelijks de vruchten van de economische groei in de regio, maar worden wel geconfronteerd met zaken als hoge huizenprijzen.
Om die reden wordt er ook geïnvesteerd in de bouw van nieuwe woningen. Tot nu toe komen initiatieven om grootschalig woningen in de regio te bouwen maar mondjesmaat van de grond. Volgens de NOS wordt nu gepraat over een bijdrage van het Rijk van rond de honderd miljoen euro, maar dan zouden de regio en het bedrijfsleven (vooral ASML) ook geld moeten inleggen.
Discussie