De drempel kan hoog zijn om op te komen voor iemand die slachtoffer is van ongewenst gedrag, vertelt trainer Lindsey Maouhoub. Via Teams geeft ze maandagochtend de Active Bystander Training aan een dertigtal TU/e’ers. De training, die wordt aangeboden door netwerk WISE, is onderdeel van de Diversity Week op de TU/e.

Een belangrijke reden waarom mensen op de werkvloer niet opkomen voor anderen, is omdat ze vrezen geen steun te hoeven verwachten vanuit het management. Dat is waarom Maouhoub haar presentatie begint met een slide met steunbetuigingen van onder anderen Evangelia Demerouti, TU/e’s Chief Diversity Officer.

Moet kunnen

Maar er zijn meer redenen om niets te doen. Misschien heerst er een sterke groepscultuur à la: ‘Hoezo seksisme/racisme? Geintje moet kunnen!’ Misschien vrees je voor je carrièrekansen als je je ontpopt tot ‘lastpak’ van de afdeling. Of misschien conformeer je je onbewust aan de rest van de ‘kudde’, die immers ook niet ingrijpt. Maouhoub illustreert dat laatste met een filmpje waarin acteurs op een druk station ‘ziek’ op een trap neerzijgen. Vele minuten tikken voorbij voor er iemand te hulp schiet, maar zodra de eerste dat doet, volgen er meer.

De Active Bystander Training geeft je een viertal handvatten (‘de vier d’s’) om in actie te komen als je iets ziet gebeuren wat niet door de beugel kan. Want, benadrukt Maouhoub, vaak is het al genoeg als één iemand benoemt wat er gebeurt. Ze haalt beruchte voorbeelden aan als het machtsmisbruik van Harvey Weinstein in Hollywood.

Werkvloer

De vier d’s staan voor: direct action (directe actie), distraction (afleiding), delegation (delegeren) en delay (uitstel). Ben je getuige van ongewenst gedrag – of dat nu in college, op de werkvloer of tijdens een borrel is – kies dan een van deze vier strategieën met een d.

Maakt niet uit welke, want het belangrijkste is dát je wat doet. Als er tenminste aan één randvoorwaarde wordt voldaan, beklemtoont Maouhoub: je persoonlijke veiligheid. Voel je je onveilig – bijvoorbeeld bij dreigend geweld – zoek dan eerst een plek op waar je veiligheid gegarandeerd is, en kijk vandaaruit verder.

Kies je voor directe actie, bijvoorbeeld bij een ongepaste opmerking, dan is het vaak al afdoende om de spreker te vragen uit te leggen wat die precies bedoelde. Als het past bij de context, kun je ook een grap (terug) maken.

Koffieautomaat

Ben je bang dat het doelwit zich alleen maar rotter gaat voelen als de situatie een ‘ding’ wordt, dan kun je kiezen voor de-escaleren met een afleidingsmanoeuvre (distraction). Je vraagt om een exemplaar van de vergaderagenda of neemt het 'slachtoffer' mee naar de koffieautomaat en checkt daar hoe het met diegene gaat.  

Bij delegation stel je iemand anders op de hoogte, die invloed kan uitoefenen op de situatie. En bij delay kom je later op de situatie terug, of dat nu een dag, een week of een maand later is. “Het is nóóit te laat”, stelt Maouhoub. “Dat er iemand op terugkomt, kan voor het doelwit juist het verschil maken, waardoor diegene stappen durft te ondernemen.”

Op maandag 11 oktober (13.30-14.45u) vindt er nog een online Active Bystander Training plaats, waarvoor studenten en medewerkers van de TU/e zich kunnen aanmelden.