Emeritus-hoogleraar Jan Vranken verbaast zich hogelijk over de gang van zaken, schrijft hij in universiteitsblad Univers. Dit heeft hij nog nooit meegemaakt. Het is sinds de jaren zestig niet meer voorgekomen, stelt hij.

De promotiecommissie had het proefschrift goedgekeurd. Normaal gesproken is de openbare verdediging ten overstaan van diezelfde commissie dan een ritueel. Het komt nooit voor dat de promovendus dan alsnog onderuitgaat.

Maar nu wel. Vranken uit felle kritiek op de decaan van de rechtenfaculteit, die de promotieplechtigheid leidde. Die zou op een “onbehouwen manier” de rechtspositie van de promovendus onderuitgehaald hebben.

Ongebruikelijk

De universiteit hield zich even stil, maar erkent nu dat de gang van zaken zeer ongebruikelijk is. “Wij betreuren deze zeer onverwachte en teleurstellende uitkomst voor alle betrokkenen en in het bijzonder voor de betreffende promovendus.” Voor haar herkansing wordt de promovendus zorgvuldig begeleid, belooft de universiteit.

Het is dus een unicum dat een promotie na de verdediging nog strandt, maar volgens de reglementen kan het wel gebeuren: pas na afloop van de verdediging besluit de promotiecommissie over de toekenning van het doctoraat.

Het Promovendi Netwerk Nederland kijkt “met grote argwaan naar de ontwikkelingen in Tilburg”, zegt vicevoorzitter Marc Vervuurt. Het PNN maakt zich zorgen over het welzijn van de Tilburgse promovendus. De openbare verdediging zou volgens het PNN een ceremoniële bijeenkomst moeten zijn, en niet het moment van beoordelen.

Fabriek

In Tilburg is veel te doen rondom promoties. De universiteit heeft nog maar net de zaak rond oud-decaan Arie de Ruyter achter de rug. Die moest zich voor de rechter verantwoorden voor zijn lucratieve ‘promotiefabriek’ en kreeg deze zomer een taakstraf opgelegd.

Die fabriek draaide op de promotiebonus van tienduizenden euro’s die universiteiten van de overheid krijgen per uitgereikt doctoraat. Buitenpromovendi, die niet in dienst zijn van de universiteit en hun proefschrift in hun eigen tijd schrijven, vormden een bron van inkomsten. Er zouden twijfelachtige proefschriften zijn goedgekeurd.

Ook ontstond er ophef rond een Tilburgs proefschrift uit 2018 over salafisme in Nederland, waarin de wetenschappelijke integriteit zou zijn geschonden. Pas vorige maand is er een punt achter de kwestie gezet.