En hoe is het in Nagoya?
In de zomer van 2023 nam Mayke Scheffer deel aan de ‘Denryu’ studiereis naar Japan, georganiseerd door studievereniging e.t.s.v. Thor. Vier weken lang reisden ze door het land, ze bezochten bedrijven en universiteiten gerelateerd aan Electrical Engineering. Ze spraken leeftijdgenoten, leerden over de cultuur, het verleden en de toekomstplannen van Japan. Mayke werd verliefd op het land en na twee weken vroeg ze bij een universiteit of het eventueel mogelijk was om haar masterstage daar te doen. Fast-forward, negen maanden later vertrok ze naar het Power Electronics lab van Nagoya University.
'Hoe is het in Japan?'
De vraag die ik dagelijks krijg, beantwoord, over nadenk en over schrijf. Japan is fantastisch! Japan is erg Japans. Week één bestond uit Jetlag, mensen ontmoeten, iedereens naam vergeten, me aan een persoon vijf keer voorstellen en aan vijf anderen helemaal niet.
Week twee was de culture shock, ik heb negen maanden Japans geoefend maar ik spreek geen woord (volgens mij is dit het 'duolingo-syndroom'), naar de supermarkt gaan duurde eindeloos omdat ik niks kon vinden en elke keer het recept in mijn hoofd weer moest aanpassen omdat bepaalde dingen gewoon niet te krijgen zijn. Week twee was ook de week waarin ik een blog begon, om een beetje richting te geven aan de vraag 'hoe is het in Japan', zowel voor mezelf als voor mijn vrienden en familie in Nederland.
'Hoe is het op de universiteit?'
Het collegejaar begon hier op woensdag 10 april, dus toen ik op 11 maart mijn eerste dag had, hadden de studenten hier nog 'vakantie'. In Japan is het gebruikelijk dat masterstudenten gedurende twee jaar aan hun afstudeeronderzoek werken, naast hun afstuderen volgen ze vakken. In die vakantie tussen jaar 1 en 2 werken ze dus ook gewoon aan hun afstuderen, met hier en daar een dagje vrij. Het is voor hen moeilijk te bevatten dat ik hier in drie maanden een onderzoeksproject doe en dat ik hierna pas aan mijn afstudeerproject begin.
Studenten zijn hier vanaf hun laatste jaar bachelor onderdeel van een 'labo', de Japanse afkorting van laboratorium (niet te verwarren met de in Nederland gebruikte afko 'labo' - wat staat voor laffe borrelaar, red.). Het Yamamoto (Power Electronics) labo waar ik hier deel van uitmaak is vergelijkbaar met de vakgroepen van de TU/e. Een groot verschil is dat de studenten en medewerkers samen het labo vormen: we hebben twee labruimtes, zodat elke student en medewerker een eigen bureau heeft, elke woensdag is een seminar waarin een aantal studenten of medewerkers hun onderzoek presenteren voor iedereen van het lab, er zijn activiteiten zoals een maandelijkse filmavond, tweewekelijkse sportavond en op vrijdagen spreekt iedereen Engels tijdens de lunch. De meetings en presentaties zijn standaard in het Japans, de slides die ik heb gekregen zijn Japans en voor veel labgenoten is de Engelse taal een uitdaging. Korte zinnen, langzaam praten, simpele woorden.
Door mijn gelukkige timing was ik precies op tijd in Japan om zowel de 'farewell party' voor afgestudeerden, als de 'welcome party' voor de nieuwe leden mee te maken. Tijdens die nomi-kais (drinking-parties) heb ik al snel gemerkt dat Electrical Engineers hier net als in Eindhoven een stuk minder verlegen zijn als je er een paar biertjes in giet.
'Hoe is je woning?'
Het huis waar ik woon heeft 40 kamers, waarvan ongeveer de helft bewoond is op dit moment. Er is een woonkamer, keuken met eetkamer, thuisbioscoop/gym, hobbyruimte (inclusief piano), badkamer en (volgens mij) 8 douches. In Nederland heb ik afgelopen november mijn studentenkamer ingeruild voor een studio, met behulp van mijn 6 jaar wachttijd bij Vestide, in Nagoya kon ik kiezen welke kamer ik wilde op basis van de door mij ingevoerde data, vervolgens kreeg ik een creditcard link om de reservering te bevestigen (en ik betaal hier minder dan de helft).
Zo'n Sharehouse is ontzettend gevarieerd, er wonen een paar Japanners, een Duitser, een Bruneier, een Koreaan, maar volgens mij is de helft van de inwoners Frans. De leeftijden lopen uiteen van 20 tot 40 jaar, er zijn werkenden en studerenden, er zijn mensen die denken dat afwassen optioneel is en mensen die klagen over dat niemand fatsoenlijk kan afwassen. Er is altijd wel iemand te vinden om samen mee te eten, te kletsen of een film mee te kijken.
'Voel je je thuis?'
Als ik mijn ervaring hier vergelijk met wat ik van andere studenten hoor, dan denk ik dat ik het ontzettend heb getroffen. Ik voel me hier thuis en dat is voornamelijk te danken aan de mensen. Het is de huisgenoot die me een berichtje stuurt als ik om 19:00 nog in het lab zit: 'Mayke come home we need to eat together!!'. Het zijn mijn medestudenten die stug Japans tegen me blijven praten en geduldig wachten tot de radartjes in mijn hoofd het hebben verwerkt. Het zijn mijn jaargenoten die, ondanks dat ze elkaar al jaren kennen en normaal altijd Japans praten, toch mij meenemen op avontuur ('Laboventure').
Tijdens de Denryu studietour werd ik verliefd op Japan. Ik leef hier voor drie maanden in een sprookje, op een roze wolk gedragen door mijn Nederlandse privileges. Dat weet ik. Elk gesprek over mijn leven hier is een afweging of ik erover ga beginnen of dat ik wacht tot de ander mij vertelt over alle moeilijkheden waar ik nu aan ontkom. Ik zie de druk en stress die op deze studenten ligt, ik zie het verschil tussen mijn uurloon in de Nederlandse horeca en het Japanse uurloon. Ik zie ook de trots, de motivatie en de liefde voor het land. Japan is perfecd (imperfectie mag er zijn, red.) en als je daar meer over wil weten dan verwijs ik je graag door naar mijn blog.
Discussie