- Campus
- 20/11/2019
Hoe krijgen we de campus zo afval-arm mogelijk?
We gooien wat weg met z’n allen, hier op de campus. Jaarlijks gemiddeld 76 kilo per persoon en dan te bedenken dat een koffiebekertje drie gram weegt. Het afval komt, als het goed is, terecht in het juiste vak van de Tulips, daarna in de juiste containers en vervolgens wordt het opgehaald door een afvalverwerkingsbedrijf. Hoe gaat dat precies? Cursor volgt een vuilniswagen van Renewi.
Wie niet probeert groen te doen, telt niet mee. Grondstoffen worden schaars en het nieuwe credo is hergebruik in plaats van recyclen. Een voorbeeld is het gebruik van re-usable biercups bij TU/e-feesten. Daarnaast moet het afval beter gescheiden worden. De doelstelling van de TU/e is om in 2020 minimaal zestig procent van al haar afval aan te bieden voor een ander eindpunt dan de verbrandingsoven.
Nu is van al het afval dat de campus produceert, nog 59 procent restafval. Als dát beter gescheiden wordt, ontstaan afvalstromen die hergebruikt of gerecycled kunnen worden. Iedere kilogram afval die niet als restafval verbrand hoeft te worden, levert een besparing van 840 gram CO2-uitstoot op, staat te lezen op TU/e’s duurzaamheidspagina.
Het percentage restafval in de totale bulk materiaal dat in zogenoemde ‘kraakperswagens’ het TU/e-terrein verlaat, lijkt af te nemen. Volgens Mark Meijer, medewerker Wastemanagement and Logistics, is de ontruiming van het Paviljoen terug te zien in de infographic hierboven. Bij 2018 zie je een enorm grijs deel ('Troep uit Paviljoen') dat de kilo’s restafval van het Paviljoen weergeeft. Dat is al het materiaal dat niet mee mocht naar Atlas - denk aan mappen, plantenpotten, relatiecadeau's et cetera. “Het Paviljoen leegmaken was een lastige klus voor de medewerkers. Er was nauwelijks tijd en mankracht om goed te scheiden. We waren al blij dat het papier apart werd afgevoerd ”, zegt Meijer. Over het algemeen is de papierstroom afgenomen, valt Meijer op. “Aan de TU/e wordt al jaren het paperless werken gepredikt, dat zien we terug in het afval.”
Maar de hoeveelheid restafval moet een flinke stap omlaag. Om te weten wat er verbeterd kan worden, hield de TU/e eind oktober een afvalscan. ‘Kijk wat er in het restafval zit, probeer uit te zoeken wat er goed of fout gaat en verzin een manier om deze afvalstroom te verkleinen’, was de doelstelling. Cursor mocht mee en maakte de onderstaande videoreportage.
Drieënhalfduizend kilo’s restafval legt de vuilniswagen van Renewi in een hoekje van het enorme terrein in Acht. Het komt uit allerlei gebouwen van de TU/e-campus, ook van externe partijen als Fontys. Wastemanagement and Logistics (WM&L, ook wel het Reststoffencentrum TU/e genoemd) is reuze benieuwd wat erin zit. In een berg van kapotgescheurde zakken vallen vooral de dingen op die er niet in thuishoren. Stapels dienbladen, pakken papier, een houten pallet. Een roestig wiel met band, waarschijnlijk van een aanhangwagen, mogelijk door een TU/e’er bij het campusafval gelegd - er zijn gemeenten of wijken waar huisafval per kilo of per keer aanbieden betaald moet worden.
Rode zakken
Wat sterk opvalt, zijn de knalrode en gifgroene plastic zakken. Daarin zitten zowel vervuilde als keurig verzamelde afvalstromen van kunststof of etensresten. Helaas werd het door enkele schoonmakers die de Tulips legen, in de verkeerde container gegooid. Renewi’s projectengineer Arno van Zon schat dat duizend kilo of misschien wel vijftienhonderd kilo niet in deze vuilniswagen terecht had hoeven komen. “De kunststoffen, het privé-afval, de groene zakken en die stapels papier; best zonde dat dat uiteindelijk verbrand wordt.”
Restafval inzamelen en verwerken kost rond de tweehonderd euro per ton, zegt de projectengineer die de schakel is tussen het ophalen en het doorverkopen van het afval. “Gescheiden afvalstromen zijn goedkoper en kunnen, als ze van goede kwaliteit zijn, zelfs geld opleveren bij verkoop aan gespecialiseerde verwerkers. Gemengde kunststoffen zijn duurder dan restafval, die moeten namelijk nog met de hand gescheiden worden. Alle reden dus om die vooraf goed te scheiden.”
Per route één soort vuil
Renewi is het afvalverwerkingsbedrijf dat met vuilniswagens, onder andere vanuit Acht, bij bedrijven in de regio het afval ophaalt. Chauffeur Geert-Jan Wijnands komt driemaal per week naar de campus en telkens heeft hij een wagen voor één soort afval: de ene dag papier, de andere dag plastic. “Renewi heeft wel wagens met meerdere gescheiden compartimenten, maar die rijden niet hier”, zegt hij terwijl hij zijn lunch nuttigt in de kantine van het BBC Reststoffencentrum op de campus.
“We kennen elkaar goed”, zegt Mark Meijer van het Reststoffencentrum. Vijf dagen in de week komen Renewi-chauffeurs hier, soms wel driemaal op een dag. Wijnands benadrukt het belang van gescheiden aanleveren door de klant - de TU/e in dit geval. “Als ik piepschuim zie in een container voor plastic, neem ik die niet mee omdat dat er niet in thuishoort en het plastic vervuilt. Dan bel ik met collega’s en komt er later een restafvalwagen om het op te halen. Ik heb laatst ook zelf met zo’n wagen een vervuilde papiercontainer opgehaald.”
Dat goed scheiden heel belangrijk is, ervoer Wijnands drie jaar geleden op de campus: “Ik zag rook uit mijn wagen komen. En waar rook is, is brand. Het risico op brand wordt steeds groter en dat komt doordat mensen steeds vaker lithium-ion batterijen in de grijze bak gooien. En die kunnen spontaan ontbranden. Het was half zeven ’s ochtends en ik belde met 112 om te vragen of ik de klep dicht moest laten of niet. Na overleg heb ik de inhoud van de wagen gelost op een parkeerplaats waar de brandweer het kwam blussen. Maar schrijf alsjeblieft op dat batterijen apart moeten worden ingeleverd. Dat is ook beter voor het milieu.” Meijer vult aan: “In ieder gebouw weet de receptie-medewerker waar een chemoboxje staat.”
Tulips
Per 25 werkplekken staan er in de TU/e-gebouwen afvalbakken waarin afval gescheiden ingezameld wordt, de Tulips. Eind december komen ze ook in de laatste gebouwen Gemini en Ceres en dan komt het totaal op 510 stuks. “Op een aantal locaties staan andere modellen afvalbakken in verband met de grotere capaciteit of afmetingen”, zegt Martine de Graaff, medewerker Facility Services. Ze vertelt dat vanaf 1 januari op elke wc op de campus wc-papier gemaakt van de TU/e-koffiebekertjes te vinden is. “Nu is dat al in Atlas het geval”.
De Tulips worden leeggemaakt door zeventig verschillende schoonmakers. In januari gaat er aan de TU/e een ander schoonmaakbedrijf aan de slag: ASITO. Dan krijgen de schoonmakers nieuwe afvalkarren, met duidelijke opschriften op de compartimenten, waarin het scheiden van afval zichtbaarder gebeurt dan nu het geval is.
Niet alleen de koffiebekers, ook de koffiedrab wordt apart ingezameld. Sinds 2016 doet koffieautomatenbedrijf Maas dat op verzoek van de TU/e. Koffiedrab komt nu in de afvalstroom met organisch materiaal. Het is goedkoper om te verwerken en kost de TU/e dus minder. De ingezamelde bekertjes gaan naar de papierverwerkende industrie, die er wc-papier van maakt.
Quiz
Wat mag waar? Een Tulip is een eenvoudig systeem. Bij twijfel gooi je je troep in het grijze zakje: het restafval. Waar gooi jij je houten roerstaafjes, de suikerverpakking, de creamerverpakking? Weet je waar het witte compostable bestek moet? Een theezakje van nylon of snoepwikkel? Check je antwoorden hier.
Ondanks dat het afgelopen jaren gelukt is minder restafval te hebben, is er ook nog flink wat winst te behalen volgens Simone Vonken, beleidsmedewerker bij Dienst Interne Zaken. “Zo kan de TU/e bijvoorbeeld samen met haar schoonmaakpartners strikter gaan sturen op het afvoeren van afval. Hier blijkt voor nu nog de meeste winst te behalen. Veel medewerkers en studenten van de TU/e scheiden het afval nu veelal al goed aan de bron.”
Heb je discussies over afval waar je niet uitkomt? Stel je vraag hier, we proberen het voor je uit te zoeken. Ook voor grote specifieke hoeveelheden afval kan aan de medewerkers van Waste Management & Logistics om advies worden gevraagd. Zo kunnen bijvoorbeeld banners apart worden ingezameld waarbij er kan worden gekeken naar hergebruik van materialen.
Discussie