Mensen verminderen onzekerheid bij voorkeur door samen te zijn, en onzekerheid werkt zo als een handige katalysator voor het vormen van groepen. Terwijl ik dus het gevoel had dat ik maar een beetje onzeker en schaapachtig met mijn kersverse studiegenoten buiten de collegezaal stond, was ik dus eigenlijk druk bezig met een efficiënt psychologisch proces om snel nieuwe mensen te leren kennen.

Veel studentenverenigingen maken dankbaar gebruik van deze processen. Ze verhogen de onzekerheid van eerstejaars door nare dingen tegen ze te schreeuwen, en tegelijk profileren ze zich als een duidelijke groep door allemaal dezelfde kleur T-shirt te dragen. Maar zelfs zonder die toevoeging van wat extra onzekerheid kunnen de sociale banden die in de eerste studieweken ontstaan, sterk zijn. Ik heb na veertien jaar nog steeds contact met oud-studiegenoten die toevallig naast me zaten toen ik me die eerste dagen een beetje onzeker voelde.

Onzekerheid kan ook negatieve gevolgen hebben. Als je onzeker bent, doe je eerder wat een ander zegt dat je moet doen. Stanley Milgram, een psycholoog aan Yale University, liet in zijn bekende studie zien dat als een professor tijdens een onderzoek beveelt om een ander stroomschokken toe te dienen die dodelijk kunnen zijn, het merendeel van de deelnemers aan het onderzoek de bevelen gewoon opvolgt.

De mensen die stroomschokken toedienden waren vooral onzeker over de normen en waarden die golden in de situatie waarin ze zich bevonden. Zorg dus dat je weet voor welke normen en waarden jij staat, maar wees gerust wat onzeker over jezelf. Dan krijg je hopelijk een leuke band met je medestudenten, en doen jullie gezamenlijk af en toe eens níet wat de professor vraagt.