TUssen de oren | De lessen van Koning Midas
De gedachte aan een intentionele aanraking van een student door een docent roept bij beide groepen veelal weerstand op. Een associatie met onethische en ongewenste intimiteiten ligt op de loer. Maar een reeks aan studies pleit voor de interpersoonlijke en zelfs academische waarde van sociale tast.
Een korte, sociaal geaccepteerde aanraking kan angst en stress verminderen, kan stemming verbeteren, en helpt bij het creëren van een positieve band tussen mensen. Recent onderzoek van Legg & Wilson, twee Amerikaanse psychologen, liet zien dat een korte instrumentele aanraking door een docente, die voordeed hoe je hartslag kunt meten aan de pols, leidde tot verhoogde motivatie bij de studenten met betrekking tot het lesmateriaal en een positievere mening over de docent.
Dit is een voorbeeld van de zogenaamde Midas-aanraking, vernoemd naar koning Midas uit de Griekse mythologie, die alles wat hij aanraakte in goud veranderde. Een Midas-aanraking zorgt ervoor dat mensen je aardiger en overtuigender vinden, en meer genegen zullen zijn je te helpen. Het is in diverse situaties aangetoond. Wil je met de bus mee, maar ben je je OV-kaart vergeten? Combineer je vriendelijke verzoek om een gratis ritje met een casual aanraking van de buschauffeur en de kans neemt significant toe dat je mee mag. Heb je een bijbaantje als ober in een restaurant? Vergeet dan niet iemand kort aan te raken wanneer je de rekening brengt. Dit levert per saldo meer fooi op.
Er bestaan grote culturele verschillen in hoeveel mensen elkaar gemiddeld aanraken. Nederland heeft al niet echt een aanraakcultuur, en met de komst van video-colleges, MOOC's, en thuiswerken lijkt fysieke interactie helemaal uitgebannen te worden.
Maar er gloort hoop. Onderzoek in ons eigen lab heeft aangetoond dat sociale aanraking ook via internet kan plaatsvinden. Bij deze zogenaamde gemedieerde sociale aanraking droegen proefpersonen een kleine extra mouw rond hun bovenarm met trilmotortjes (dezelfde als die in je mobieltje zitten), waarmee een medewerkster van ons hen op afstand kon “aanraken”. Proefpersonen die werden aangeraakt waren vervolgens meer bereid om onze medewerkster te helpen, dan proefpersonen die niet aangeraakt werden. Koning Midas gaat online. En komt de aanraking je toch nog wat te dicht op de huid? Zet je ‘m gewoon uit!
Wijnand IJsselsteijn is hoogleraar Cognition and Affect in Human-Technology Interaction
Discussie