TUssen de oren | Bestuursvoorzitter gaat voor diepgang
“Ziet u daar een deur?” “Ja, maar het is wel een klein deurtje.” “Wacht, ik doe hem even open voor u, dan kunt u erdoor.” “Nou dan moet ik wel bukken zeg!” [zet diep gebukt een stap vooruit in een geheel lege kamer]. “Heeft u last van hoogtevrees?” “Nou een beetje misschien…” “Gaat u dan maar op dat randje daar staan.” “Wow! […] wat een diep gat!” “Ja, dat is onze put.” “Ja, maar dat is natuurlijk geen echte put.” “Nee inderdaad, durft u erin te stappen?” “Nee dat durf ik niet hoor. [zucht] Nou ja. Dat moet ik natuurlijk eigenlijk wel… Ik doe het gewoon…”
Jan Mengelers, onze recent geïnstalleerde voorzitter van het CvB legt tijdens zijn verkenning van de TU/e gelukkig niet alleen bezoeken af aan faculteitsbesturen: hij investeert ook heel wat tijd aan bezoeken op ‘de werkvloer’. Hij ontmoet jonge onderzoekers, bezichtigt labs en bekijkt demo’s van een selectie van de verschillende groepen die onze universiteit rijk is.
Met grote aarzeling zet hij een stap vooruit in de kamer en verliest -net als zovelen voor hem- bijna zijn evenwicht. De jonge onderzoeker grijpt hem vast en beiden lachen om de situatie. “Zelfs terwijl je weet dat dit niet echt is, nemen basale processen in het brein de informatie die de ogen doorgeven gewoon voor waar aan.”
Vorige week bezocht hij HTI en mochten wij hem wat van onze onderzoeksfaciliteiten laten zien. Eerst naar het Lighting Lab, waar we onder goed gecontroleerde omstandigheden proefpersonen aan licht blootstellen terwijl we hen observeren, bemeten, ondervragen en testen. Met dit type studies kunnen we heel betrouwbaar causale relaties testen (interne validiteit), maar de ecologische validiteit -de mate waarin bevindingen representatief zijn voor effecten in het echte leven- is onzeker. Veldstudies hebben daarentegen het nadeel dat de experimentele controle erg beperkt is. Virtual reality lijkt het beste van beide werelden te combineren: hoge controle, levensechte condities. De hamvraag is natuurlijk: Hoe levensecht?
Ook ik sta in de kamer en bezie de situatie van wat meer afstand: terwijl onze onderzoeker enthousiast zijn verhaal over virtuele straten met intelligente verlichting vervolgt, staat Mengelers als aan de grond genageld, links en rechts omhoog kijkend hoe hij uit zijn benarde situatie kan ontsnappen. “Zullen we onze voorzitter maar even uit de put bevrijden?”, stel ik voorzichtig voor. De head-mounted display gaat af en Mengelers loopt verbaasd een rondje door de ruime kamer - niet langer gevangen op een vierkante meter tussen 4 virtuele wanden.
Zo echt voelt dat dus.
Yvonne de Kort is universitair hoofddocent Omgevingspsychologie bij Human Technology Interaction, faculteit IE & IS
Discussie