Psycholoog J.P. Guilford was in de jaren ’70 de eerste die voorstelde dat we buiten het kader (‘out of the box’) moesten denken. Hij gebruikte een beroemd geworden oefening waarbij negen punten verbonden moeten worden door vier rechte lijnen te trekken om zo te illustreren dat er een mentale blokkade bestaat die ons niet toestaat om ‘out of the box’ te denken. Vanzelfsprekend gingen HR-functionarissen over de hele wereld aan de haal met deze simpele opdracht in de hoop zo de creatievere toekomstige medewerkers te kunnen onderscheiden van de rest. De procedure om kandidaten tijdens een sollicitatietraject te confronteren met logische vragen die alsmaar ingewikkelder en uitvoeriger worden, was hiermee geboren.

‘Out of the box thinking’ (OOTBT) lijkt een soort sterrenstatus te hebben gekregen als het gaat om persoonlijke eigenschappen. Dit vermogen om buiten het kader te denken plaatst je op gelijke hoogte met Steve Jobs en Elon Musk. Maar als je even verder kijkt dan de oppervlakte zul je zien dat OOTBT helemaal niet zo’n wenselijke persoonlijke eigenschap is als het lijkt. En dat geldt in het bijzonder voor engineering studenten die in staat worden geacht om uiterst gecompliceerde en accurate ontwerpopdrachten uit te voeren met als enig referentiekader die spreekwoordelijke ‘box’.

Wat is die box waar we het over hebben? En wie bepaalt wat erin moet en wat niet? Is die box dezelfde voor studenten van Electrical Engineering studenten als voor studenten van Industrial Design? Moeten designers zich vaker buiten de box begeven dan engineers, en kunnen we studenten überhaupt leren om out of the box-denkers te worden? Hoe meer je nadenkt over de box, hoe vager het wordt…

We kunnen ons zelfs afvragen of het wel zin heeft om van al onze studenten te vragen om out of the box te denken. Wat betekent dat voor studenten die zich naar volle tevredenheid binnen de box bewegen en die straks gaan twijfelen over hun vaardigheden omdat ze simpelweg doen wat er van hen wordt gevraagd? En zitten toekomstige werkgevers wel te wachten op al die out of the box-denkers?

Creativiteit is een zeer waardevolle persoonlijke eigenschap. Sommige van onze studenten zijn creatiever dan anderen. Maar uiteindelijk zullen de meesten van hen succesvol worden als engineers in het bedrijfsleven zonder ook maar één dag out of the box te treden. Laten we ze leren hoe ze optimaal gebruik kunnen maken van alles wat ín de box zit, zodat ze hun opgedane vaardigheden als engineer kunnen toepassen zonder dat we hen lastigvallen met het leven buiten de box. Geloof me, er is genoeg te doen binnen de box. Ik schrijf deze zinnen van buiten de box en die ziet er van hieruit best vol uit.