Sommige mensen horen hun gedachtes terwijl het bij andere mensen stil is. De ene vormt vloeiende, begrijpbare zinnen in zijn hoofd, de andere denkt in kernwoorden. Anderen ‘weten’ gewoon instinctief hun gedachtes, woorden hoeven de revue niet te passeren.

Dit is slechts één puntje waarop denkervaringen tussen mensen kunnen verschillen. Het kan nog gekker. Ooit gehoord van subvocalisatie? De woorden die je leest klinken dan hardop in je hoofd, alsof je ze opzegt. Voor mensen die niet subvocaliseren klinkt dit wellicht raar, aangezien het een extra laag aan abstractie in de hersenen is - een tweede soort feedback naast reguliere gedachtes die je moet verwerken om het gloeilampje boven je hoofd te laten schijnen.

Het is altijd leuk om aan mensen te vragen of ze subvocaliseren omdat hun verbaasde reacties - ‘huh, doen mensen dat dan?’ of ‘doet iedereen dat dan niet?’- mooi aantonen hoe verrast wij zijn dat ‘onze’ denkervaring niet de definitieve denkervaring is.

Het gekke is dat subvocalisatie in de weg kan zitten bij tekstlezen. Het verwerken van die tweede soort auditorische feedback vereist namelijk ook cognitieve inspanning, iets wat ten koste gaat van leessnelheid: op fMRI’s licht de auditorische hersencortex op tijdens subvocalisatie. Mensen die subvocaliseren sturen zelfs zwakke zenuwimpulsen naar hun lippen en stembanden.

Dus, met de tentamenweek in zicht heb ik een wat ongebruikelijke tip voor mensen die zich altijd een weg moeten ploeteren door lange teksten over Ras-pathways of kringintegralen: niks leerschema’s, structuur, of goed eten en rust, maar je innerlijke stem uitzetten.