Ik las recent het laatste boek van Stephen Hawking: daar stipte hij kort het idee aan dat de menselijke evolutie is versneld doordat wij het schrift hebben uitgevonden. Voor het eerst, naast ‘alléén’ biologische evolutie, kon men op een betrouwbare manier kennis door de generaties heen overdragen. De wetenschap en de kritische blik van de menselijke geest heeft deze kennis doen evolueren tot de technologie van vandaag. We kunnen, in feite, de toekomst in spreken.

De vraag rest dan: hoeveel van deze opgeschreven kennis is onzin? Wikipedia, naar mijn mening het toppunt van verzamelde menselijke kennis, wordt dagelijkse onderhouden door duizenden gewone mensen. Mensen die, ondanks hun inspanningen, fouten kunnen maken - iets verkeerd kunnen begrijpen of te kort door de bocht, partijdig, of boosaardig kunnen zijn. Niet voor niets zegt Wikipedia zelf expliciet, net zoals elke middelbareschoolleraar, dat Wikipedia geen betrouwbare bron is. Wanneer de auteur het zelf zegt, weet je dat het menens is.

Het fout hebben van een jaargetal lijkt misschien onschuldig, maar aangezien we leven in een maatschappij waarin we letterlijk alles binnen tien seconden kunnen opzoeken op onze telefoon en zo onze realiteit vormen, kan die informatie maar beter kloppen.

Wat kunnen we doen? De redacteurs van Wikipedia als fulltimers aanstellen? Iets zo monolithisch als Wikipedia onderhouden en aanvullen, met 6 miljoen artikelen, 20.000 nieuwe artikelen per maand en dat alles in 270 talen, zou een even grote onderneming zijn als de maanlanding.

Waarschijnlijk ligt (een deel van) de oplossing, zoals bij veel dingen, bij ons, de gebruikers. Bewustwording van het feit dat alle kennis een opstapeling is van wat eerder kwam, inclusief alle fouten en vooroordelen, zal cruciaal zijn voor het succes van Wikipedia. Mensen zullen minder achteloos artikelen als waarheid moeten overnemen, meer zelf op onderzoek uit moeten gaan, en zelf hun bijdrage moeten leveren aan Wikipedia. Betere bijdrages, beter geïnformeerde mensen, betere bijdrages. Zo hoopt Wikipedia ooit de som van alle menselijke kennis te worden.