Sinds het uitbreken van de Israël-Hamas oorlog staat internationale geopolitiek ook bij de TU/e in de belangstelling. Waar de protesten op de TU/e-campus gelukkig niet zo gewelddadig waren als in Amsterdam, werden wel grotendeels dezelfde eisen gesteld: Universiteiten moeten de banden met Israëlische organisaties verbreken. Gasten en evenementen zouden door de Boycot-Divest-Sanction beweging moeten worden getoetst, er zouden beurzen moeten worden verstrekt aan getroffen Palestijnse academici, en er zouden ruimtes moeten worden ingericht voor het onderwijzen van Palestijnse geschiedenis. Deze punten werden in de column van Lucas omschreven als het “absolute minimum”.  

De uitvoering van deze eisen is echter onverenigbaar met onze neutrale academische cultuur.   

Wat de eisen kenmerkt is een sterke politieke en ideologische rode draad, die moeilijk binnen onze academische neutraliteit te weven is. Die wetenschappelijke neutraliteit, met de daaraan verbonden politieke neutraliteit, is hetgeen wat onze universiteit zo krachtig maakt; ongeacht politieke, maatschappelijke of religieuze meningsverschillen wordt hier onderzoek gedaan naar onderwerpen die wetenschappelijk relevant zijn. Deze vrijheid klinkt bij onze technische opleidingen wellicht vanzelfsprekend, maar door deze neutraliteit heeft controversieel baanbrekend onderzoek plaats kunnen vinden in andere velden, zoals seksualiteit en psychiatrie. Dit lijkt wellicht niet relevant voor een mogelijke boycot tijdens oorlog, maar beide raakt dezelfde kernwaarde aan. Het argument dat deze neutraliteit gelijkstaat aan steun voor oorlogsmisdaden, is niet overtuigend. De TU/e medeverantwoordelijk houden voor “vermeende genocide” is om diezelfde reden onzin. Dit lijkt een ideologische interpretatie van neutraliteit die alleen meer polarisatie veroorzaakt. Als academici zouden wij boven deze “wie niet voor mij is, is tegen mij” stemmingsmakerij moeten staan. 

Maar, waarom spreekt het bestuur zich wel uit tegen overheidsbezuinigingen? Is dit niet hypocriet om hier wel een mening in te nemen? Ik vind van niet. Het is de taak van het College van Bestuur om onze universiteit te vertegenwoordigen en voor haar belangen te vechten. Deze bezuinigingen gaan tegen de belangen van de universiteit in en raken alle studenten en academici in de gemeenschap. Daarom moet en is het CvB in actie gekomen tegen de bezuinigingen. De oorlog tussen Israël-Hamas is geen conflict waar het College van Bestuur een universele positie in kan nemen die de hele gemeenschap verenigt. Academische neutraliteit is hier van belang om de sociale cohesie tijdens deze moeilijke tijden te waarborgen.  

Dit is het geval bij de meeste scholen en andere gesubsidieerde organisaties. Moet een bibliotheek die zich uitspreekt tegen de btw-verhoging op boeken zich ook uitspreken over de Rusland-Oekraïne oorlog en de hedendaagse vluchtelingenproblematiek? Of is het acceptabel om binnen eigen belangen politieke meningen uit te dragen en daarbuiten neutraliteit te behouden? Ik zou zeggen van wel; niet elke laag van de samenleving hoeft actief gepolitiseerd te worden. 

Hiernaast komt de aantijging dat de universiteit niet luistert naar haar studenten vaak terug. Hier kan ik mij totaal niet in vinden. Ik werk regelmatig als fotograaf tijdens TU/e-evenementen, waar in briefings is bijna altijd expliciet is vastgelegd dat mogelijke demonstranten een podium moeten krijgen om hun zegje te doen. Daarnaast worden er discussieavonden georganiseerd en kan er vrij en binnen redelijkheid gedemonstreerd worden op de campus. Echter, de enige manier waarop de universiteit kan “luisteren” in het oog van deze groep lijkt het volledig overnemen van haar eisenlijst te zijn. Dit is een onrealistische, ongenuanceerde en polariserende kijk op collectieve besluitvorming; na luisteren kan een antwoord alsnog “nee” zijn.  

Daarnaast is er nog andere belangrijke kwestie: is er überhaupt wel draagvlak voor deze eisen in de TU/e-gemeenschap? Om draagvlak aan te tonen organiseren activisten demonstraties. Tijdens zo'n protest demonstreer je hoeveel mensen achter je visie en eisen staan. Als de recente protesten op de TU/e representatief zijn voor hoeveel mensen achter de visie van Eindhoven Students for Palestine (ESFP) staan, staart een bittere realiteit hen in de ogen; de meeste studenten aan de TU/e lijken geïnteresseerder in hun academische werk dan in activisme. Op de Instagram van ESFP is in videoverslagen meestal dezelfde groep van 20 tot 30 activisten te zien, die op verschillende plekken op de universiteit protesteren en leuzen roepen. Op de achtergrond zijn vaak ongeïnteresseerde en apathische studenten te zien, wachtend tot ze weer verder kunnen. Deze sfeer hing ook tijdens het tentenkamp op het Koeveld afgelopen collegejaar. Tijdens een geëmotioneerd betoog dat de TU/e en studenten bloed aan hun handen hebben, waren de meeste aanwezigen vrij ongeïnteresseerd. Hun lunch in de zon leek op dat moment interessanter en belangrijker voor hen. Een andere indicatie is de recente eisenlijst naar het CvB, die op moment van schrijven 133 geverifieerde handtekeningen heeft. Hiervan claimen 54 handtekeningen aan de TU/e te werken of te studeren. Samen met de opkomst bij protesten, kan geconcludeerd worden dat er geen sprake is van breed draagvlak onder studenten van de TU/e; een extra reden voor het CvB om geëiste acties niet uit te voeren. 

De academische en politieke neutraliteit waarvan wij genieten in Nederland is een groot goed. Het is waardevol dat het CvB deze neutrale academische cultuur in stand houdt om een diverse en pluriforme gemeenschap te waarborgen en een universiteit voor iedereen te blijven. College van Bestuur, houdt uw rug hiervoor recht!

Levi Baruch is student Human Technology Interaction aan faculteit IE-IS van de TU/e. Hij is actief als foto/videograaf op campus. Baruch schrijft deze column op persoonlijke titel