Een interview gaat bij mij gewoonlijk als volgt: ter voorbereiding probeer ik zo goed mogelijk de opbouw van het verhaal voor me te zien en aan de hand daarvan stel ik een lijstje vragen op. In de eerste vijf minuten van het gesprek zie ik dat van dát bedachte verhaal niets terecht gaat komen. ‘Oei, deze persoon is vorige week vader geworden! Zijn wereld staat op z’n kop, mijn opzet ook!’. Gelukkig heb ik - in de vorm van een onwijs slimme telefoon - opnameapparatuur bij me en als standaard staat die al aan. Daarmee kan ik thuis nog met een nieuwe opzet aan de slag. ‘Komt goed, komt goed, praat door, vraag door.’

Met de belofte het artikel gauw op papier te zetten en natuurlijk ter inzage toe te zenden, groet ik na afloop van het gesprek de persoon die hoopt op een gunstig verhaal. Nu ga ik als volgt te werk. Eerst uit het hoofd opschrijven wat is blijven hangen. Twijfels schrijf ik cursief. Dan ga ik de opname terugluisteren om de boel bij te schaven.

Zodra ‘de band loopt’ (hoe heet dat digitaal?) gebeuren er een paar dingen. Eerst denk ik dat mijn zus het gesprek leidt. ‘Verrek, dat ben ik zelf!’. Zodra dat besef er is, komen er meer zinvolle herinneringen naar boven. Hoe ik daar op meerdere levels zat te werken! Ik praatte met en luisterde naar mijn gesprekspartner. Bij het luisteren gierden er ook nog parallelle gedachten door mijn hoofd: ‘Wáát?!’en ‘Hóé zegt ie?’ en ‘Ik versta het nóg niet’ en ‘Niet zo wollig s’il vous plaît, does lekker concreet’. Dat zijn geen verontrustende gedachten, ik ben ze gewend.

Waar ik wel wat meer moeite mee heb, is de volgende batch gedachten, die tekeergaan wanneer ik zelf praat. Er ratelt geluid uit mijn mond en ik denk tegelijkertijd: ‘Oh, wat zit ik hier te stuntelen’ en ‘Had ik dit maar beter voorbereid’ en ‘Hoe brei ik een eind aan deze vraag?’ en ‘Wat een wartaal, ik kom echt onnozel over, snel een glimlach ernaast!’.

En dan de verrassing bij het terugluisteren! ‘Dat zijn eigenlijk wel mooie zinnen’ en ‘Dat viel best nog mee’ en ‘Daar heeft niemand - behalve ikzelf tijdens het uitspreken - last van gehad’. Mijn hartslag kalmeert.

Kan ik nou eens opschieten met de beloofde tip? Hier, pak aan! (Het is er trouwens wel een voor de wat langere termijn.) Wanneer je nerveus bent omdat je een moeilijk gesprek verwacht; neem het dan op. Worstel jezelf er doorheen en luister het later eens terug. Herhaal dit naar behoefte. Ik gok erop dat je zelfvertrouwen groeit. Kan daar een skills training tegenop?