Ons project had weinig diepgang, maar was in ieder geval goed voor wat sociale vaardigheden. Gelukkig was het niet ook nog eens een interfacultair project; als je destijds dat soort fratsen zou voorstellen werd je nog meewarig aangekeken.

Alhoewel ik nog steeds niet makkelijk samenwerk met wetenschappers die wetenschapper in hun beroepsnaam nodig hebben, kan ik inmiddels wel met vrij groot gemak de diepte in met collega’s uit de kliniek, met biologen, of bijvoorbeeld met natuurkundigen. Dat komt niet omdat ik in de afgelopen dertig jaar zo’n goed medicus of fysicus ben geworden, of omdat ik extra ben getraind in het interdisciplinair samenwerken, maar omdat eenieder waarmee ik samenwerk zijn discipline goed beheerst.

Om interdisciplinair te kunnen werken, moet je eerst je eigen discipline onder controle hebben om van daaruit te kunnen begrijpen wat een andere discipline te bieden heeft en hoe jijzelf de ander kunt ondersteunen. Functioneel interdisciplinair samenwerken gaat het beste vanuit excellentie in je eigen discipline.

Aan het begin van je studie kan je samenwerken eigenlijk het beste leren in een tamelijk monodisciplinair team. Een mooi voorbeeld daarvan is het TU/e-studententeam iGEM dat in oktober vorig jaar in Parijs eerste is geworden en daarmee 180 internationale teams, van Tsinghua tot Harvard, versloeg met een nieuw synthetisch biologieproject. Het team heeft fantastisch samengewerkt, maar is wel dicht bij de eigen disciplinaire kennis gebleven en heeft op die manier in korte tijd diepgang weten te bereiken.

Zowel op universiteiten als bij onderzoekfinanciers is multi- of interdisciplinair samenwerken ondertussen een doel op zich geworden, in plaats van een middel om specifiek daar in te zetten waar het nodig is. En als een middel een doel wordt moet je oppassen. Het is dan meestal een schijnoplossing voor een probleem dat men niet bij de bron durft aan te pakken. Ook leidt het onvermijdelijk tot verzwakking van de disciplinaire kennis en verzwakt daarmee uiteindelijk het echte interdisciplinaire samenwerken.

Wil je als student op de lange termijn dus echt van invloed zijn op de maatschappij, laat dan oppervlakkige samenwerkingen en holle thema’s als duurzaamheid links liggen en investeer eerst in je eigen discipline.

Overigens, om sterk te worden in je discipline heb je discipline nodig. Maar daarover een andere keer.

K3 | Kaal, Kroes of Kammen is een gezamenlijk initiatief van Willem Mulder (Kaal), Monique Bruining (Kroes) en Luc Brunsveld (Kammen), die daar begin 2023 mee gestart zijn op de site van Cursor.