door

CLMN | Veroordeling geologen is ter bescherming wetenschap

31/10/2012

Blijkbaar is het mogelijk om het als wetenschapper zodanig te verprutsen dat je er zes jaar gevangenisstraf voor kunt krijgen. En dan nog wel bij zo’n uitermate niet-exacte wetenschap als het voorspellen van aardbevingen. Weliswaar gebeurde dit in bananenrepubliek Italië, maar toch vraag je je af welke corrupte rechter het in zijn botte harsens heeft kunnen halen zo’n uitspraak te doen.

De vergelijking met Galileï is snel gemaakt. Hij woonde in Pisa, niet ver van het door de aardbeving getroffen l’Aquila, en kreeg huisarrest omdat de kerk het niet eens was met zijn wetenschappelijk oordeel. Ook nu lijken de geologen het slachtoffer te zijn geworden van de machthebbers omdat een onderzoeksresultaat niet goed beviel. Zelfs aan de TU/e is de verontwaardiging hierover merkbaar, blijkbaar voelen wetenschappers van overal zich in hun vrijheid aangetast.

Maar is dit wel zo’n botte aanval op de wetenschap als het in eerste instantie lijkt? Wat er eigenlijk is gebeurd, is dat men in l’Aquila onvoorwaardelijk steunde op het oordeel van de geologen. Toen dit vertrouwen verkeerd bleek, werden zij streng gestraft. Hoe ongelukkig ook voor de geologen, in feite probeert men met dit vonnis het vertrouwen in de wetenschap te beschermen, zoals in 1633 Galileï veroordeeld werd om het geloof in de kerk te beschermen.

Bovendien werden de geologen niet veroordeeld om hun foute voorspellingen, maar om de manier waarop zij hun resultaten communiceerden naar het publiek. Zij hebben hun naam als wetenschapper misbruikt, en dienen daarvoor gestraft te worden, zo oordeelde de rechter. Ook dit zou goed nieuws moeten zijn voor andere wetenschappers; een doctorstitel is blijkbaar waardevol genoeg om verdedigd te moeten worden tegen mensen die hem misbruiken.

Of gevangenisstraf de juiste straf is weet ik niet, misschien is het beter de geologen te behandelen zoals fraudeurs als Diederik Stapel worden aangepakt: schorsen, titel afpakken en in de publiciteit brengen. Maar wij hebben makkelijk praten, in de affaire Stapel vielen geen doden.

Deel dit artikel