In zo’n negentig pagina’s beschrijft de OER van de TU/e de regels waaraan docenten zich gedurende het jaar dienen te houden. Deze regels zijn extreem gedetailleerd. Zo is bijvoorbeeld gespecificeerd op hoeveel decimalen iedere tussentoets afgerond moet worden in de bachelor. En hoe je eindcijfers moet bepalen als ‘rekenkundig gemiddelden’ van deze afgeronde cijfers. Zelfs als je de regels zou willen volgen, wordt dit door onze systemen haast onmogelijk gemaakt. Canvas kan niet afronden op 1 decimaal en snapt de rekenregels van de OER niet. Osiris snapt (inmiddels) de rekenregels, maar kan geen cijfers uit Canvas lezen. Het voeren van een derde, lokale administratie is dus noodzakelijk.

Normen en incidenten

Nog zo’n voorbeeld. Sinds 14 september heeft de VSNU een nieuwe ‘Netherlands Code of Conduct for Research Integrity’. In 32 pagina’s hebben 9 vooraanstaande academici opgeschreven hoe de rest van academisch Nederland zich dient te gedragen. Naast 5 basisprincipes staan er maar liefst 61 normen in waaraan we ons dienen te houden.

De meeste normen spreken voor zich en sommige normen lijken specifieke reacties op incidenten van de afgelopen jaren - en ik waag te betwijfelen of ze gaan helpen in het voorkomen van die incidenten. De interessantst zijn normen 59 en 60: Het niet naleven van de normen door anderen dient aan de orde gesteld te worden (59), maar meldt zoiets alleen als je heel erg zeker bent, want anders… (60).  

Ik vraag me vaak af of al deze regels, regelingen en documenten hun doel niet volstrekt voorbij schieten. Blijkbaar vertrouwen we elkaar niet meer als het aan komt op ons werk. Politici vertrouwen universiteiten niet en leggen beleidsregels op. Academici vertrouwen andere academici niet, studenten vertrouwen docenten niet en bestuurders vertrouwen medewerkers niet meer. We zijn onderhand meer tijd kwijt aan het uitpuzzelen of ons werk aan de regels voldoet dan aan het werk zelf. Ben ik nu gek of zit hier iets fundamenteels fout?