Death Without PowerPoint
Een vrouw op mijn computerscherm beweegt haar hand van links naar rechts over het beeld en zegt met een Cambridge English-accent: “The X axis”. Vervolgens beweegt ze dezelfde hand van boven naar beneden: “And the Y axis”. Ik mis dat in de persco's.
Ik volgde een paar jaar geleden een presentatiecursus. De instructrice legde in de video het belang uit van nauwkeurige gebaren in een wetenschappelijke presentatie, zoals bij het toelichten van een grafiek. Het voelde wat overdreven: alsof je een kopje en een bonenmachine gaat uitbeelden als je aan collega’s vraagt of ze koffie willen. Het was echter onderdeel van een groter punt dat ze wilde maken: wetenschappers moeten niet alleen naar hun PowerPoint-slides wijzen als ze een praatje houden - het zogenaamde ‘Death by PowerPoint' - nee, jij presenteert, dus jij moet de aandacht hebben.
Die cursus zat zaterdag in mijn hoofd tijdens DE persconferentie. Ik dacht aan een hoop andere dingen, want talking head Jaap van Dissel had mijn aandacht al na dertig seconden in een lockdown zitten. Zijn inbreng voelde als één lange zin. Ik kreeg nog net mee dat het virus een andere jas had aangedaan, maar de ene na de andere waarschuwing vond niet meer de weg naar mijn oren.
Een goede speech beklijft en inspireert zonder PowerPoint, maar dat was niet het doel van deze persco. Het ging om crisiscommunicatie, omdat binnen een paar dagen de situatie in Nederland op zijn kop stond. De focus op de poppetjes in pak is echter dusdanig doorgeslagen dat men niet verder komt dan Ruttiaanse ‘ik baal ontzettend’-achtige empathie, gevolgd door een bulletpoint-lijst met maatregelen die er in sneltreinvaart doorheen wordt gejaagd.
Voor het eerst in mijn leven miste ik PowerPoint-slides. Ik wilde grafieken zien, staafdiagrammen en andere plaatjes die de ernst van de omikron-dreiging beter in beeld brengen dan Jaap ons kan vertellen. Ik miste plaatjes over wat er gebeurt als we wel en niet ingrijpen; over het nut van de maatregelen: *waarom* doen we alles dicht, en *waarom* moeten we ons aan de nieuwe maatregelen houden? Wat betekent dat hoge piekje als we niets doen, enzovoorts.
Helaas kwamen ze zaterdag niet verder dan vage verwijzingen naar een jas en scenario’s die zich afspeelden in het Verenigd Koninkrijk en Denemarken.
Naast het late ingrijpen is de slechte crisiscommunicatie een belangrijke reden waarom Nederland er zo slecht voorstaat. Wellicht dat een flink aantal doden voorkomen had kunnen worden als de crisiscommunicatie meer had omvat dan verhaaltjes van vijftien minuten. Volgende keer zie ik graag dat niet alleen Irma op dat podium staat te gebaren, maar dat ook Mark met zijn handen uitbeeldt wat de x- en y-as op de PowerPoint nu precies betekenen.
Discussie