TU/e bezorgd over academische vrijheid VS, nog geen gevolgen
De VS legt de wetenschap aan banden. Subsidies worden bevroren, publicaties offline gehaald en onderzoeksaanvragen worden doorgelicht op ‘problematisch’ taalgebruik. De lange arm van Trump reikt nu ook tot in Nederland. De TU/e voelt bezorgdheid over de academische vrijheid in de VS, maar ervaart nog geen directe effecten.
“Het is nog erg vroeg om de doorwerking in Europa te overzien van het beleid van president Trump, die bijna 60 dagen president is”, zegt een woordvoerder van de universiteit. “We zien op de TU/e vooralsnog geen directe effecten op onze onderzoekers en hun werkzaamheden, zoals het stopzetten van financiering van projecten met partners in de VS. Maar de kans is groot dat het ons uiteindelijk ergens zal gaan raken.”
De TU/e volgt de ontwikkelingen op de voet, met name in landelijk verband. De universiteit is op de hoogte van de politiek gekleurde vragenlijst die twee Wageningse wetenschappers begin maart in hun mailbox aantroffen. Ze werken samen met het Amerikaanse geologische instituut USGS in een project dat met satellieten de toestand van bossen monitort. De dienst had de vragenlijst gestuurd in opdracht van de Amerikaanse overheid.
Kippenvel
“Van sommige vragen krijg je echt kippenvel”, reageert een van de twee onderzoekers in universiteitsblad Resource, dat de vragenlijst online zette. Wageningen waarschuwde de andere Nederlandse universiteiten. Universiteitenvereniging UNL houdt het in de gaten, maar heeft nog niet gehoord dat andere wetenschappers de vragenlijst ook hebben ontvangen. Ook de TU/e heeft nog geen signalen opgevangen binnen de eigen universiteit.
“We hebben dat bij ons nog niet gezien”, laat de TU/e-woordvoerder desgevraagd weten. “Maar we roepen onze onderzoekers op om, als ze dit soort vragenlijsten krijgen, deze vooralsnog niet in te vullen, maar contact op te nemen met het CvB.” Voorzitter Caspar van den Berg van UNL noemt de vragenlijst ‘tekenend voor het verslechterende klimaat voor vrije wetenschapsbeoefening in de VS’.
Solidariteit
De TU/e denkt dat het een goed idee is om als universiteit, en ook in landelijk en Europees verband, in te springen op de situatie. Bijvoorbeeld door wetenschappers uit de VS naar Europa te trekken. “Niet alleen uit eigenbelang, maar ook uit solidariteit met de wetenschappers in de VS. We voelen bezorgdheid over de academische vrijheid en de autonomie van wetenschappelijke instellingen in de VS.”
Universiteiten van Nederland (UNL) heeft deze zorg namens alle universiteiten bij het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) onder de aandacht gebracht.
Discussie