Om zoveel mogelijk TU/e-studenten op de been te krijgen had Studentenfractie Groep Eén een touringcar geregeld. Bij het Altas-gebouw stapten zo’n veertig studenten in. Er waren nog wat lege plekken over. Tijdens de rit klonk achterin de bus feestmuziek uit een meegenomen speakertje. Voorin werd gepraat over het studentenleven, feestjes van de avond ervoor en natuurlijk de verwachtingen van het protest. Hoe druk het zou worden, of het droog zou blijven en wie er zou gaan presenteren. 

De bus zette de studenten af vlakbij het Malieveld. Een andere groep studenten was met de trein naar Den Haag gekomen. Op het naastgelegen veld de Koekamp verzamelden een paar honderd studenten zich vanuit het hele land. Zij hielden borden op met teksten als 'Studeren is als een goede wijn, het heeft tijd nodig' en soms is de boodschap iets rechter door zee: 'kortzichtig kut beleid'.

Moedeloos

Merel Jung (21), student Data Science is meegegaan voor zowel haarzelf als om op te komen voor haar medestudenten. “Jarenlang hebben studenten zich op eigen tempo kunnen ontwikkelen, maar nu wil het kabinet ons dat ontnemen. Daarnaast heeft de overheid het moeilijker gemaakt om rond te komen door de basisbeurs te verlagen en gaat het bezuinigingen doorvoeren, terwijl ze zouden moeten werken aan de tekorten op de arbeidsmarkt.”

Jung zit nu in het tweede jaar van haar studie, maar is chronisch ziek en heeft daarnaast een functiebeperking. “Ik weet wat ik aankan en het is gewoon onwaarschijnlijk dat mijn studie in de komende twee jaar ga halen. En ik weet dus dat ik daar straks voor beboet ga worden. Daar word ik moedeloos van.” Jung ziet dan ook graag dat het kabinet meer oog heeft voor studenten. “We doen ons best en willen de wereld verbeteren en ja, daar doet de een wat langer over dan de ander.”

Sprekers

Een aantal sprekers betreedt een voor een het podium. Ze brengen allemaal dezelfde boodschap: de geplande langstudeerboete en de bezuinigingen op onderwijs en onderzoek moeten een halt toe worden geroepen.

“Er is maar een woord voor de plannen van dit kabinet: schandalig”, zegt Abdelkader Karbache, voorzitter van de Landelijke Studenten Vakbond (LSVb). “Daardoor staan wij als studenten sowieso 3-0 achter, zelfs als die langstudeerboete wordt ingetrokken.” Al geeft hij ook een kritische nood mee aan de menigte. “We hebben het als studenten ook een beetje laten gebeuren, we hebben gepikt dat er geld bij ons wordt weggehaald en werken voor minimumloon. Ik hoop dat we straks kunnen zeggen: na de pechgeneratie kwam de strijdgeneratie.”

Ordinaire contractbreuk

Voorzitter van de FNV Tuur Elzinga kwam ook het podium op. Hij had die ochtend nog onderhandeld over het vroegpensioen voor zware beroepen, met succes. “De verlaging van de basisbeurs staat niet in verhouding tot de stijgende kosten van het levensonderhoud. Het recht op studie en scholing wordt nog verder uitgehold, maar actievoeren loont. Dat wil ik jullie meegeven.”

De laatste spreker was Marijtje Jongsma van de Algemene Onderwijsbond. Ze haalde het felste uit naar de bezuinigingsplannen van het kabinet van alle sprekers. “Het is een wanstaltige afbraak van het onderwijs. Willen studenten de grote maatschappelijke problemen van deze tijd oplossen, dan valt of staat dat bij inclusief en toegankelijk onderwijs. Het kabinet pleegt een ordinaire contractbreuk en hakken met de bijl in de toekomst, terwijl ze daar juist in moeten investeren, want de belofte van de toekomst zijn jullie.”

De groete met je boete

Na alle sprekers is het is het tijd voor een tocht door het centrum van Den Haag. Tijdens de het wandelen worden allerlei leuzen geschreeuwd, zoals ‘De groete, de groete, de groete met je boete’ en ‘Vecht vecht vecht, onderwijs is een recht.’

Op de route staan politiepaarden en hekken om de menigte in goede banen te leiden. De lange stoet trekt veel bekijks. Er wordt volop gefilmd. Mensen lachen en spreken hun steun uit, al wordt er ook gescheld vanwege het oponthoud. Af en toe lijkt het protest de focus te verliezen als bijvoorbeeld de oorlog in Gaza wordt aangehaald of antikapitalistische leuzen worden geroepen door megafoons.

Moeilijker

Gin Sanches (23), masterstudent Applied Physics is aangesloten bij het protest vanwege de langstudeerboete en de bezuinigingen. “Bij ons op de opleiding doet iedereen er vier jaar of langer over. Als je dan na je vijfde jaar wordt gestraft, zullen er waarschijnlijk minder mensen kiezen voor deze opleiding, terwijl er al enorme tekorten zijn op de arbeidsmarkt.”

Jules van Gisteren (22), die de bachelor Applied Physics doet, voegt daar aan toe dat de langstudeerboete zelfontwikkeling van studenten moeilijker maakt. “Er is dan gewoon geen ruimte meer om iets naast je studie te doen.”

Afsluiting

Op het einde van de route is er wat oponthoud. ME-busjes blokkeren de weg naar het Koekamp, waar de protestmars eigenlijk moest eindigen, maar de politie wilde dat ze naar een ander veld gingen. Na enkele minuten werd de groep alsnog doorgelaten. Het protest werd afgesloten met een petitie tegen het CDA en de ChristenUnie, waarvan de fracties vorige week in de Eerste Kamer tegen het voorstel voor het afschaffen van de langstudeerboete hebben gestemd, terwijl ze daar eerder juist voor waren.

In de bus terug zijn er aanzienlijk meer lege stoelen dan op de heenweg. Meer dan de helft was tijdens de mars gestopt om te lunchen of ging direct na het protest ergens eten en pakte de trein terug.