Schimmel en kapotte vloer na waterschade bibliotheekmagazijn

Het bibliotheekmagazijn is eind december beschadigd geraakt door een overstroming. Door de wateroverlast is er schimmel ontstaan in de boeken en is de vloer kapot gegaan, die moet nu vervangen worden. De collectie moet tijdelijk verhuizen. De kosten lopen op tot meer dan een ton.

Het bibliotheekmagazijn telt 6500 meter aan plankruimte. Daarvan is minstens 150 meter dusdanig beschadigd geraakt dat het niet meer te redden viel. Als geluk bij een ongeluk is er geen uniek TU/e-materiaal verloren gegaan. Wel is de houten ondervloer op bepaalde plekken kromgetrokken, waardoor deze vervangen moet worden. Om toekomstig wateroverlast te voorkomen, zijn er externe waterpompen geïnstalleerd. Ook loopt de beveiliging extra rondes langs het magazijn en controleert of de goot het water goed wegspoelt.

Verhuizing

Nadat er schade was geconstateerd in het magazijn vond er een onderzoek plaats naar de schimmel en luchtkwaliteit.Daaruit kwam het advies om het magazijn grondig schoon te maken. Volgens Anouk Seeverens, betrokken bij de renovatieplannen vanuit haar rol als facilitair accountmanager bij Facility Management gaat dat binnenkort plaatsvinden. “Ondertussen zoeken we naar een externe partij die kan helpen bij het verhuizen en opslaan van de collectie tijdens de renovatie.”

De nieuwe vloer van het magazijn, inclusief de al genomen maatregelen om wateroverlast te voorkomen, de aankomende grondige schoonmaak en tijdelijke verhuizing van de collectie brengen veel kosten met zich mee. Hoe hoog het kostenplaatje precies wordt, is nog onduidelijk, maar in ieder geval meer dan een ton. Een domper voor de universiteit, die nu juist moet bezuinigen.

Waterhuishouding

Dirk Bax is vanuit Real Estate betrokken bij de herstelwerkzaamheden: “Om de eerste nood te lenigen, hebben wij onmiddellijk pompen geplaatst zodat overtollig regenwater goed wordt afgevoerd. Dankzij die ingreep is de vloer daarna droog gebleven in deze ruimte, zelfs tijdens de extreem natte zomermaanden van 2024.”

In augustus is het schimmelonderzoek afgerond. De volgende stap is het vochtbestendig maken van het magazijn. Die plannen liggen klaar. Bax: “Overigens verwachten we dat de weersextremen alleen maar zullen toenemen en werken we daarom aan een duurzame, toekomstbestendige waterhuishouding voor de hele universiteit.”

Nieuwe vloer

In de eerste plaats wordt nu alleen de houten vloer in het magazijn vervangen. Bax verwacht dat het daarmee afdoende is. “Als de nieuwe vloer in combinatie met de pompen niet genoeg blijkt te zijn om toekomstige schade te voorkomen, moeten we kijken naar het sealen van de vloer in de fietskelder, maar dan zijn we weer een stap verder.”

John Engels is bibliothecaris en de beheerder van het magazijn. Hij hoopt dat de plannen niet enkel blijven bij het vervangen van de vloer in het magazijn en de recent geïnstalleerde externe pompen. “Als er een enorme hoos aan water in een keer binnenkomt, dan kunnen die pompen dat écht niet verwerken. Dus daarom hopen we dat de fietskelder geseald wordt.”

Waterval

Toen Engels in het magazijn aankwam op de dag van de overstroming stond het water bij de nooduitgang een paar centimeter hoog. “Het kwam vanuit de fietskelder erboven, door de nooduitgang naar beneden." Engels werkt al bijna veertig jaar bij de TU/e. Het magazijn heeft in die jaren vaker wateroverlast gehad. "Maar zo erg heb ik het nog nooit meegemaakt. Het kwam als een waterval naar beneden."

Het archief van de TU/e bestaat uit boeken, readers, scripties, dictaten en wetenschappelijke tijdschriften. Ze liggen in rolkasten, ieder met 88 meter aan ruimte. Op de vloer en onderop de kasten zijn nog bruine plekken te zien waar het water heeft gestaan. De schimmel ligt vooral op de bovenste planken, omdat het water niet alleen van onder, maar ook van boven uit het plafond kwam. Dat komt door scheuren in de vloer van de fietskelder, die zijn ontstaan tijdens de laatste renovatie van Atlas. Door het water zijn op sommige plekken de metalen kasten ontzet, onder de druk van het natte papier dat zich uitzette.

Onzichtbaar

De wateroverlast beperkte zich echter niet tot de nooduitgang en het plafond. Het sijpelde ook door de muren. Iets waar het magazijn in het verleden al eens te maken mee heeft gehad. Het TU/e-terrein bevindt zich op drassige grond.

Zo’n lek is niet altijd even goed zichtbaar, volgens Engels. "Het water is bijvoorbeeld ook achterin bij de kasten via een gaatje in de muur naar beneden gelopen. Daarna is het onder de kasten gaan zitten. Dat was zo frustrerend, want we zagen het niet. We kwamen er pas achter toen de rolkast vanwege de beschadigde vloer niet meer open ging." 

Don’t judge a book by its cover  

Na de overstroming is het vocht met blazers onttrokken uit het magazijn. Boeken en tijdschriften, die op het oog beschimmeld waren, zijn weggegooid of ‘gedecollectioneerd’, zoals Engels het noemt. “Tien maanden later vinden we nog steeds vervuilde boeken.”

In een blauwe krat in het magazijn liggen exemplaren met wat grijszwarte vlekken onderaan de kaft, die net zo goed een laag stof hadden kunnen zijn. Engels: “Als je zo’n boek ziet staan dan kijk je eroverheen, maar als je het dan oppakt, zit er middenin schimmel of kun je het niet eens openslaan, omdat het gewoon een onleesbare, droge koek geworden is.”

Deel dit artikel