Het project, waarin academische instellingen samenwerken met een grote reeks partners in de regio, moet niet alleen de campus duurzamer maken, maar ook als blauwdruk dienen voor soortgelijke oplossingen in heel Nederland.
Netcongestie is een groeiend probleem in Nederland. Door de beperkte capaciteit van het elektriciteitsnet kunnen steeds meer regio's de toenemende vraag naar elektriciteit niet aan. Ook de TU/e ondervond de gevolgen hiervan toen de netbeheerder aangaf geen extra energie meer te kunnen leveren voor nieuwe projecten op de campus. De nieuwe megabatterij biedt een oplossing voor dit probleem door stroom op te slaan tijdens rustige uren en in te zetten tijdens piekperiodes. Dit moet de universiteit helpen om het beschikbare stroomnetwerk efficiënter te benutten en kosten te besparen.
Hoe werkt het?
De lithium-ijzerfosfaatbatterij, die geen kobalt of nikkel bevat, is verbonden met een slim energieplatform. Dit systeem coördineert het energiegebruik van de meer dan veertig gebouwen op de campus en stemt deze af op vraag en aanbod. Dankzij AI kan het platform energiebehoeften voorspellen en gebruikers adviseren over efficiënt gebruik. Zo wordt het piekgebruik beter verspreid, wat voordeel oplevert voor niet alleen de universiteit, maar ook andere stroomgebruikers in de regio.
Volgens Mark Cox, programmamanager Energie bij de TU/e, zorgt het systeem ervoor dat iedereen kan profiteren van een stabiele en efficiënte energievoorziening: ‘De GENIUS batterij kan, in combinatie met intelligente software, energie opslaan als de vraag laag is, zodat we die kunnen inzetten tijdens piekmomenten. Dankzij AI zullen andere gebruikers, zowel op de campus als in de nabije omgeving, daar niets van merken. Integendeel, iedereen kan er juist van profiteren’, laat hij weten in het persbericht op de TU/e-website.
Duurzamer én goedkoper
De batterij biedt niet alleen een oplossing voor netcongestie, maar levert ook aanzienlijke besparingen op. Het systeem creëert naar schatting 20% extra capaciteit op het interne stroomnet van de universiteit. Hierdoor hoeft de TU/e minder elektriciteit in te kopen tijdens dure piekuren, wat de energiekosten verlaagt. Daarnaast draagt de batterij bij aan de verlaging van de CO2-uitstoot en een efficiëntere benutting van het elektriciteitsnet in de regio.
Dankzij de slimme aansturing door de software van Simpl.Energy kan de universiteit de batterij ook inzetten om energie terug te leveren aan het openbare netwerk of te delen met nabijgelegen gebruikers. ‘Met onze software sturen we de batterij, laadpalen en zonnepanelen zodanig aan dat de TU/e altijd binnen de aansluiting blijft’, aldus Tom Selten, oprichter van Simpl.Energy. ‘Daarnaast optimaliseren we de inkoop van elektriciteit waardoor we de energiekosten minimaliseren. En als kers op de taart heeft de TU/e met ons platform één plek waar ze kunnen zien of alle systemen goed werken en hoeveel er verdiend en bespaard wordt’, laat hij weten in het persbericht.
Microsamenleving
Het GENIUS-project, dat medegefinancierd wordt door de EU via een OPZuid-subsidie, dient als een proefmodel voor het aanpakken van netcongestie. Met name in Zuid-Nederland, waar industrieterreinen regelmatig tegen de beperkingen van het elektriciteitsnet aanlopen, kan dit project waardevolle inzichten bieden.
Volgens de TU/e kan het project niet alleen lokaal, maar ook nationaal bijdragen aan een duurzamere energie-infrastructuur. De universiteitscampus fungeert hierbij als een microsamenleving waarin gebruikersgedrag wordt gemonitord en geanalyseerd. Deze data kunnen helpen bij het ontwikkelen van strategieën voor gedragsverandering en efficiënter energiegebruik.
Belofte voor de toekomst
TU/e-voorzitter Robert-Jan Smits benadrukt het belang van het project. ‘Ik ben enorm trots op dit project, want hierin komt veel bij elkaar waar we voor staan als TU/e. We werken hiermee aan duurzaamheid, aan het oplossen van de netcongestie waar heel ondernemend Nederland mee te maken heeft, en we doen dit – als echte 4de generatie universiteit - in samenwerking met een grote reeks partners in de regio, gericht op maatschappelijke impact’, zo is te lezen in het persbericht.
De batterij belooft een eerste stap richting grootschalige toepassing van dit soort systemen. Als alles volgens plan verloopt, kan het model in de toekomst in de markt worden geïntroduceerd, met potentie voor grootschalige impact op industrieterreinen en andere energie-intensieve omgevingen. Met dit project hoopt de TU/e niet alleen een bijdrage te leveren aan haar eigen duurzaamheid, maar ook een leidende rol te spelen in de bredere energietransitie van Nederland.
Discussie