De basis voor de uitbreiding van de samenwerking werd vorige jaar al gelegd, toen ASML en de TU/e een principe-overeenkomst sloten. De bekendmaking van vandaag is de nadere invulling daarvan. De nauwere samenwerking van ASML en de TU/e houdt in dat er naast een nieuwe cleanroom op de TU/e-campus de komende tien jaar ‘een kleine honderd promovendi’ onderzoek gaan doen op gebieden die ‘relevant zijn voor de chipsector'. De investering van 80 miljoen euro van ASML wordt uitgesmeerd over die tien jaar. Volgens een persbericht van de TU/e is het de grootste overeenkomst die ooit is afgesloten met een ‘industriële partner'.  

Op de TU/e zijn nu ongeveer 700 onderzoekers bezig met ‘semicon'; ofwel semiconductors (halfgeleiders), essentieel voor de productie van computerchips. Onlangs maakte het demissionaire kabinet bekend dat het 2,5 miljard euro investeert in de regio Eindhoven (project Beethoven). Dat geld is bestemd voor de groei van de TU/e en andere onderwijsinstellingen. Maar er wordt vooral geïnvesteerd in de infrastructuur, het behouden van technische bedrijven als ASML en NXP en het uitbreiden van NS-station Eindhoven.  

Nieuwe cleanroom

De TU/e heeft project Beethoven vertaald in het initiatief ‘Future Chips Flagships’. De universiteit wil het huidige aantal chiponderzoekers verdubbelen en ook het aantal studenten fors uitbreiden. De bouw van een nieuwe cleanroom, die mede wordt gefinancierd met de kapitaalinjectie van ASML, wordt groter en moderner dan de bestaande cleanroom op de campus. “Dit specialistische gebouw wordt een topfaciliteit gericht op onderzoek, onderwijs en startups op gebied van halfgeleiders”, aldus het persbericht.  

Financieel bestuurder Roger Dassen verwacht veel van de intensievere samenwerking. "De markt voor semiconductors heeft wereldwijd een omvang van ongeveer 500 miljard dollar", zei Dassen tijdens de officiële bijeenkomst waar de overeenkomst werd getekend. "Experts verwachten dat dat gaat verdubbelen naar 1.000 miljard of misschien wel 1.300 miljard dollar." Voor bijvoorbeeld de energietransitie en de opmars van kunstmatige intelligentie zijn steeds meer en krachtigere chips nodig.

Om die vraag bij te benen wil ASML in de regio Eindhoven de komende jaren 20.000 mensen werven. "Ik ben heel blij met deze samenwerking", aldus Dassen. "Want het opleiden van talent is de bottle neck voor groei." ASML investeert met de samenwerking volgens Dassen "in de wetenschap in Nederland en in het opleiden van experts”. 

Bestuursvoorzitter Robert-Jan Smits van de TU/e zei tijdens de ceremonie met deze samenwerking een bijdrage te willen leveren aan de Europese agenda. Met de in 2023 aangenomen 'Chips Act' wil de Europese Unie de chipindustrie stimuleren. Door de eigen productie van chips op te voeren moet Europa minder afhankelijk worden van leveranties uit andere werelddelen, die in geval van geopolitieke schermutselingen verstoord kunnen raken. 

“We gaan samen investeren, waarmee we de positie van Brainport als Nederlands belangrijkste semicon-hotspot uitbouwen", aldus Smits. "Deze ontwikkeling laat weer eens zien wat de uitzonderlijke kracht is van de TU/e qua samenwerking met het bedrijfsleven en onze centrale positie in Brainport.”