De website academiccomplicity.nl wil de ‘medeplichtigheid’ van universiteiten aan de oorlog tegen de Palestijnen in kaart brengen. De activisten spreken van een voortdurende genocide en roepen op tot een boycot.

Op de kaart van Nederland kun je de verschillende universiteiten aanklikken. Dan verschijnt daaronder een lijst met Israëlische (of aan Israël verbonden) bedrijven, universiteiten en instellingen.

De website is onder meer van de pro-Palestijnse mensenrechtenorganisatie The Rights Forum, die universiteiten voor de rechter sleept om inzage te krijgen in de contacten met Israëlische en ‘pro-Israëlische’ organisaties. Ook de actiegroep Stop Wapenhandel en het pro-Palestijnse rechtsbureau ELSC doen eraan mee.

Europees

In de lijsten staat veel Europees gefinancierd onderzoek, dat soms militaire toepassingen kan hebben. De TU Delft zit bijvoorbeeld met dertig anderen in een consortium dat betere vleugels voor vliegen op de korte afstand ontwikkelt. Dat gebeurt onder leiding van Airbus Defence and Space en ook een Israëlisch ruimtevaartbedrijf doet eraan mee.

Ander onderzoek heeft niets met oorlog te maken. De VU doet bijvoorbeeld onderzoek naar niet-invasieve kankerbehandelingen. Dat gebeurt met 28 andere universiteiten, bedrijven en instellingen. Multinational Philips trekt de kar en de Israëlische tak van dit bedrijf is er ook bij betrokken.

De onderzoeksprojecten waar de TU/e aan deelneemt zijn vrijwel allemaal gefinancierd door het Europese Horizon-programma. Ook wordt onder andere de Eurotech allience genoemd, waar TU/e onderdeel van is en sinds 2019 ook de Israëlische universiteit Technion.

Het leidt allemaal tot medeplichtigheid aan genocide, menen de makers van de website. Ze snappen wel dat je hier vraagtekens bij kunt plaatsen en verklaren: “Sommige genoemde bedrijven zijn niet overduidelijk medeplichtig aan de schending van Palestijnse rechten, maar ze behoren allemaal tot een economie die gebaseerd is op de onteigening van Palestijnen.”

NIAS

Intussen krijgt de oproep tot een boycot hier en daar gehoor. Het KNAW-instituut NIAS (Netherlands Institute for Advanced Studies) heeft besloten dat medewerkers niet meer naar Israël mogen reizen voor hun werk. Ook boycot het NIAS evenementen die gesponsord worden door de staat Israël.

Maar het NIAS stapt niet uit internationale netwerken waar het Israeli Institute for Advanced Study (IIAS) aan deelneemt. Op de website van IIAS staat een teller met het aantal dagen, uren en minuten sinds de aanslagen van Hamas op 7 oktober, plus een oproep om de gijzelaars te bevrijden: “Bring them home now.” Aan de Palestijnse doden besteedt de website geen aandacht.

Het NIAS-beleid blijft staan tot de situatie verandert, maar met een slag om de arm: het kan zijn dat de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen een andere koers kiest waar het NIAS in mee moet. Ook kan de overheid zich ermee bemoeien.

Schade

De protesten in het hoger onderwijs zijn voorlopig niet voorbij, al worden de tentenkampen en bezettingen meestal weer ontruimd. In de nacht van woensdag op donderdag heeft de politie in Nijmegen een protest beëindigd. Bezetters hebben een ravage achtergelaten in een van de gebouwen.

Zulke protesten lopen in de papieren. Bij de Erasmus Universiteit Rotterdam is er 125 duizend euro aan schade, meldt Erasmus Magazine. Het gaat om bekladdingen en gedeeltelijke vernieling van een ledscherm. De universiteit heeft aangifte gedaan en onderzoekt of zij de schade op de demonstranten kan verhalen.