Overheidsinvesteringen in R&D zijn van groot belang, stelt de Kenniscoalitie bij monde van voorzitter Marcel Levi, tevens voorzitter van onderzoeksfinancier NWO. Die investeringen trekken bedrijven over de streep om zelf ook de portemonnee te trekken.

Graaifonds

Het vorige kabinet heeft een Nationaal Groeifonds opgericht met twintig miljard euro aan overheidsgeld voor onderwijs en innovatie om de economie te versterken. Maar al tijdens de verkiezingscampagne werd daaraan gemorreld.

De VVD bijvoorbeeld wilde dit najaar 1,3 miljard euro van het Groeifonds gebruiken om een verhoging van de brandstofaccijns voor automobilisten te voorkomen. Demissionair ministers Dijkgraaf en Kaag stelden dat het fonds niet bedoeld was om gaten op de begroting mee te dichten, maar tevergeefs: een ruime Kamermeerderheid stemde voor de VVD-motie en ook de Eerste Kamer ging akkoord.

Met een nieuw kabinet op komst waarschuwt de Kenniscoalitie dat het Groeifonds niet verloren mag gaan. Als Nederland 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp) in R&D wil investeren, dan is het fonds hard nodig.

Het Nederlandse streefpercentage bestaat voor 1 procent uit uitgaven van de overheid en voor 2 procent uit uitgaven door het bedrijfsleven. Dat laatste cijfer stokt nu op 1,3 procent. In landen om ons heen ligt het bbp-percentage nu al hoger dan 3 procent.

Nieuwe ASML’s

Elke euro voor onderwijs en innovatie levert 4,60 euro aan rendement op, stelt Marcel Levi. Als voorbeeld noemt hij het NXTGEN Hightech-project van het Groeifonds, waarmee voor 700 miljoen euro aan private R&D-uitgaven voor geavanceerde technologie wordt binnengesleept. “De nieuwe ASML’s die hieruit voortkomen zullen op hun beurt bijdragen aan de groei van het aandeel private R&D.”

De Kenniscoalitie is een samenwerkingsverband van werkgeversverenigingen VNO-NCW en MKB Nederland en de koepels van universiteiten, hogescholen en academische ziekenhuizen. Ook de KNAW, NWO, ZonMw en de instituten voor toegepast onderzoek doen mee.