- De universiteit , Onderzoek
- 08/02/2024
Luchtvaartcoalitie: kracht om vliegen te verduurzamen of lobbyvehikel?
De TU/e ondertekende samen met 30 andere partijen een pact om de luchtvaart schoner, stiller en sterker te maken. Cursor-lezer en TU/e-alumnus Maarten Langeveld vindt het niet kunnen omdat zo’n coalitie volgens hem ook misbruikt wordt als lobbymiddel voor de luchtvaart.
Onlangs verschenen in de media berichten dat de luchtvaartcoalitie zou oproepen tot het stoppen van de krimp en het betaalbaar houden van de luchtvaart. Onder andere Wakker Nederland kopte in januari ‘Luchtvaartsector doet dringende oproep aan politiek: ‘Stop met krimp en houd vliegen toegankelijk’. Ook Het Parool schreef een stuk met dezelfde strekking. Schiphol – een overheidsbedrijf - heeft zich overigens niet aangesloten bij de coalitie. De TU/e wel, evenals de Universiteit Twente en de TU Delft.
Elektrisch vliegen
De vraag dringt zich op wat de TU/e precies gaat bijdragen aan het doel ‘de luchtvaart duurzamer, stiller en schoner maken’, aangezien luchtvaart veel meer een specialisme is van de TU Delft dan van Eindhoven. Bestuurswoordvoerder Ivo Jongsma laat weten dat “de luchtvaartsector een enorme behoefte heeft aan innovatie om te komen tot verduurzaming en dat gaat verder dan klassieke lucht- en ruimtevaartechniek (bij TU Delft, red.)."
"Wij kunnen en willen bijvoorbeeld bijdragen door onderzoek op gebied van onder meer elektrisch vliegen en Sustainable Aviation Fuels." Een voorbeeld is volgens Jongsma het recente werk van Emiel Hensen in Nature Chemical Engineering. "We hebben ook projecten op het gebied van (kleine) volledig batterij elektrische vliegtuigen (RVO project:GTD-E) en zijn onderdeel van het Groeifonds GF3 Batterijen." De TU/e doet ook mee aan een EU-project op het gebied van waterstofaandrijving voor vliegtuigen. "De kennis die wij hebben uit het automotive domein komt nu goed van pas. Er is trouwens ook een studententeam (Falcon) die een ombouw doet naar een elektrisch vliegtuig.”
De tien beloftes
Het pamflet dat door de 31 partijen is ondertekend stelt 10 commitments voor de luchtvaart in Nederland als inbreng voor het regeerakkoord 2023-2027, zoals investeren in duurzame brandstoffen en meer internationale treinen voor korte afstanden. Jongsma bevestigt dat de TU/e het document heeft onderschreven waarin de luchtvaartsector deze ambities verwoordt om te komen tot een toekomstbestendige luchtvaart. De ondertitel van het pamflet luidt ‘Samen naar schoner, stiller en sterker’. "Het is een sterk stuk waarin integraal wordt gekeken naar de grote veranderingen die nodig zijn in de sector, vooral op gebied van duurzaamheid, met veel aandacht voor innovatie, in gebieden die aansluiten aan onze expertise.”
Greenwashing
De ondertekenaars zijn vooral partners uit de luchtvaart zoals (Nederlandse) luchtvaartmaatschappijen, afhandelaars en serviceverleners aan de luchtvaart. Maar daarnaast dus ook drie universiteiten. Alumnus Langeveld is niet overtuigd door de argumenten van de TU/e. Hij vindt dat de universiteiten zich laten gebruiken door de luchtvaartsector en ziet hun support als een vorm van greenwashing, waarover hij 2 februari ook een opiniestuk schreef in de Volkskrant. De alumnus staat wel achter het streven van de universiteit om de luchtvaart te helpen met verduurzaming. Maar hij vindt de reikwijdte van de coalitie - inclusief de lobby tegen krimp en de betaalbaarheid van de luchtvaart - ongepast. Langeveld: “Ik vind deze politieke stellingname voor een wetenschappelijk en (vermeend) onafhankelijke instelling buiten alle perken. Als alumnus van de TU/e schaam ik me behoorlijk voor mijn 'alma mater'.”
Op de vraag of de TU/e zelf ook die claims in de media onderschrijft zoals het stoppen van de krimp of het betaalbaar houden van de luchtvaart zegt Jongsma: “Het betaalbaar houden van luchtvaart en stoppen van krimp worden niet genoemd in het pamflet (het document met de commitments, red.). Wel wordt erin gezegd dat krimp geen doel op zich moet zijn. Dat vinden we een gezond uitgangspunt; het doel moet zijn dat de luchtvaart duurzamer wordt.” Jongsma vindt verder dat de boodschap van dit pamflet in het algemeen wel goed is weergegeven in de media.
Discussie