Onderwijs essentieel voor begrip Palestijnse zaak
Het opdoen van kennis over de situatie van de Palestijnen is heel belangrijk, zoveel werd duidelijk uit de dialoog tussen Mohammed Kotesh en Yuval Gal. Want de demonstraties voor Palestina gaan veel verder terug dan 7 oktober 2023. Dinsdagavond 23 april kwamen zo’n 60 geïnteresseerden naar Atlas voor de documentaire-vertoning van ‘5 Broken Cameras’ en een dialoog over de situatie in Palestina. Eindhoven Students4Palestine organiseerde de avond.
De prijswinnende documentaire liet de zaal in beroering achter. Het verhaal wordt verteld door Palestijnse boer Emad Burnat. Hij woont in Bil’in, een Palestijns dorp op de Westelijke Jordaanoever, die is bezet door Israëliërs. “Ze namen ons land en zetten een scheidingslijn.”
Emad is een man die zijn herinneringen en gevoelens niet meer kan bijhouden en maar is gaan filmen om ze niet te vergeten. Hij heeft vijf camera’s. Elk voor een ander aspect van het leven.
Een van de rode lijnen in de film is de geboorte en jeugd van een van zijn zonen: Gibreel. “Tussen mijn jeugd en de geboorte van Gibreel zijn er alleen maar meer nederzettingen gekomen. Onze vruchtbare grond is ingenomen zodat er Israëlische bezetters konden gaan wonen.”
Propaganda ‘ontleren’
De dialoog vond plaats tussen Yuval Gal van anti-zionistische gemeenschap Erev Rav en Mohammed Kotesh (Palestijnse Gemeenschap Nederland). Ze zijn het duidelijk met elkaar eens over hoe fout ze de acties van Israël vinden, maar ze zijn op een andere wijze tot die conclusie gekomen.
Kotesh groeide op in een Palestijns vluchtelingenkamp in Syrië en was erg bezig met het behouden van zijn Palestijnse identiteit. Gal groeide op in Israël “met Israëlisch propaganda dat erg moeilijk was om te ontleren”.
“Vanuit de Israëlische propagandamachine had ik geleerd dat Palestijnen hun kinderen leren ons te haten en dat het leger er is om ons te beschermen. Later volgde een langzaam proces van vragen stellen. Vragen over waarom er zulke hoge muren staan, waarom er protesten zijn. Als je maar genoeg zoekt en antwoorden vindt, word je langzaamaan kritischer. Anti-zionistisch worden gebeurt niet van de ene op de andere dag, dat is een proces. Het is eigenlijk ook vaarwel zeggen tegen een identiteit en een proces van dekolonisatie.”
Media
De manier hoe de media verslag doet van het geweld in Gaza en andere regio's met Palestijnen doet de heren zeer. “De woordkeuzes lijken klein maar doen al heel veel met de beeldvorming van mensen”, zegt Gal. “Als je het hebt over doden aan Palestijnse zijde versus mensen die vermoord zijn aan Israëlische zijde, heb je al een van de vele verschillen.”
“Maar ook het uitnodigen van sprekers is een bewuste keuze als medium. Wij worden vaak niet gevraagd. En als er dan bijvoorbeeld gerapporteerd wordt over een demonstratie gaat het al snel over het aantal gearresteerden of iemand die zich misdragen heeft. Terwijl het ook (of juist) belangrijk is de boodschap waar die mensen voor demonstreren goed te duiden.”
Banden verbreken
De gesprekleider vraagt nog specifiek naar de rol van onderwijs in deze situatie. “Wat kan de universiteit doen om dit te stoppen? Wat is jullie wens voor de TU/e?” Kotesh is daar duidelijk over. “Verbreek de banden met Israël. Je mag deze genocide niet steunen. Israël heeft zoveel mogelijkheden in oorlogsvoering doordat ze zoveel steun op gebied van technologie krijgen. Dus het is cruciaal om daar niet aan bij te dragen.”
“Vergeet niet dat Israël een koloniaal project is. Het westen (specifiek Groot Brittannië, red.) is de reden dat Israël is ontstaan. Als Israël geen drones meer kan ontwikkelen, scheelt dat ongetwijfeld levens. Een bezetter heeft gewoon geen recht op zelfverdediging.” Gal is het met hem eens: “Technologie is inderdaad heel belangrijk voor Israël, dus daar moeten we niet aan meehelpen. Maar we moeten zionisme ook niet normaliseren. En dat betekent ook; niet samenwerken met zionisten.”
De TU Delft heeft onderzoekssamenwerking met Israël waarbij wapenhandel betrokken is. De TU/e had in het verleden ook zo’n project MAAXIMUS. Daarnaast zijn er nog andere onderzoeksprojecten met Israël. Er is geen volledig overzicht van alle banden met Israël, die weigerden universiteiten tot nu toe te geven. The Rights Forum eiste al eerder inzicht hierin en na weigering stapte de organisatie naar de rechter, iets dat zijn vruchten lijkt af te werpen, want de ‘universiteiten moeten het verzoek om informatie van The Rights Forum over hun banden met ‘pro-Israëlische’ organisaties in behandeling nemen. Dat heeft de rechter gisteren bepaald’, zo schreef Cursor hierover in december 2023.
Leven onder bezetting
Protesten voor Palestina zoals nu in Nederland zijn niet van 7 oktober, de dag dat Hamas een grote aanslag pleegde in Israël. Palestijnen en sympathisanten protesteren al tientallen jaren tegen hun bezetter. Iets dat je ook duidelijk ziet in de film. Emad filmt heel veel en krijgt regelmatig ook zelf klappen of kogels. Zijn camera’s sneuvelen één voor één, maar camera nummer zes filmt nog altijd, zo was te lezen op de aftiteling. “Ik blijf filmen om te helen en te overleven. Ook als ze weer aan mijn deur komen om me te arresteren.” Kotesh: “Deze film liet eigenlijk nog maar een heel klein stukje zien van wat het is om te leven onder bezetting. Het dagelijks leven ten tijde van een apartheidsregime.”
Gal: “Deze dappere mensen uit Bil’in hebben ons veel geleerd over apartheid. Het Israëlische leger gebruikt ongekend veel geweld tegen Palestijnen, puur omdat ze op dit land leven.” Kotesh: “Mijn opa werd ontheemd uit Palestina en met hem vele anderen. Ze kunnen misschien ons volk uit Palestina verwijderen, maar ze halen de Palestina nooit uit ons.”
Hoopvol voor de toekomst
Mohammed Kotesh voelt nog wel hoop voor de toekomst van Palestina: “We hebben nog nooit zoveel steun voor onze zaak gehad als nu. Mensen zien nu wat Israël doet en komen in opstand.” In de zaal is dat zichtbaar aan een kleurrijke mix van mensen die op de documentaire-vertoning en dialoog is afgekomen. Gal: “Ik zie het ook in de groei van zowel Erev Rav als de opkomst van nieuwe bewegingen. De jeugd verzet zich.”
Uit de zaal komt daar nog een vraag over: hoe kunnen minderheden zorgen dat ze hun krachten (beter) bundelen? “Onderwijs”, zegt Gal. “Heel belangrijk om mensen de feiten van de situatie bij te brengen. Tegelijk heb je zelf ook een verantwoordelijkheid om hierover te lezen. En bezoek eens een protest van een minderheid die je eigenlijk niet kent.” Hij lacht. “Een slag van een politieknuppel verbindt sowieso. Die is voor iedereen even vervelend.” Het kenmerkt de mannen: ze blijven hoopvol.
Kotesh: “We moeten steeds kijken wie de onderdrukkers zijn en wie de onderdrukten. In de tweede wereldoorlog waren dat onder andere de Joden, onderdrukt door de Nazi’s. Nu zijn het de Palestijnen, onderdrukt door de Israëliërs. Zorg dat je meevecht tegen onrecht en aan de juiste kant van de geschiedenis staat”, zegt hij. “Nooit meer is nu.”
Discussie