In principe moeten studiekiezers zich vóór 1 mei aanmelden bij een bachelorstudie in het hoger onderwijs. Voor opleidingen met een selectie moet dat zelfs nog eerder. Dus begin mei wordt meestal duidelijk wat de trend voor komend jaar is. Het scheelt niet veel, maar de universiteiten hebben momenteel 1,6 procent minder vooraanmeldingen dan vorig jaar rond deze tijd. Het gaat om ongeveer tweeduizend potentiële studenten.

In de BI Portal van de TU/e (alleen toegankelijk via intranet) is vandaag te zien dat het aantal vooraanmeldingen voor TU/e-bacheloropleidingen met zo’n 670 is gegroeid ten opzichte van een jaar daarvoor rond deze tijd. Dat zegt nog niets over hoeveel eerstejaars er uiteindelijk starten, omdat er nog allerlei factoren zijn waardoor ze uiteindelijk toch niet komen, zoals het niet halen van het eindexamen of ze kiezen toch voor een studie elders in Nederland. Een groot deel van de internationale vooraanmelders voor een TU/e-bachelor, waarvan er nu bijna tweemaal zoveel zijn als Nederlandse vooraanmelders, 4018 om 2124 om precies te zijn, zullen uiteindelijk ook niet allemaal voor Eindhoven kiezen.  

De bacheloropleidingen van hogescholen staan 0,9 procent in de min, met ruim 1.200 vooraanmeldingen minder. Daar tegenover staat een groei van de tweejarige associate degrees, die voorlopig 1.700 aanmeldingen extra hebben.

Alles kan nog

Zoals al gezegd, er kan nog van alles gebeuren. Vorig jaar telden de universiteiten om deze tijd 108.000 voorlopige aanmeldingen, terwijl er uiteindelijk maar 60.000 nieuwe bachelorstudenten aan de start verschenen.

Een flink deel valt dus af. Datzelfde gebeurt ook altijd in het hbo. Van de 141.000 voorlopige aanmelders bleven er maar 91.000 over. Dat zijn er maar liefst vijftigduizend minder.

“Het klopt inderdaad dat de vooraanmeldingen op dit moment iets in de min staan ten opzichte van vorig jaar”, erkent universiteitenvereniging UNL. “Maar het is voor ons nu nog te vroeg om conclusies te trekken of te gissen naar de oorzaken.” Ook de hogescholen dichten de vooraanmeldingen een geringe voorspellende waarde toe.

Dip

Toch waren de verwachtingen anders. De dip van afgelopen jaar zou maar tijdelijk zijn, dachten sommige bestuurders. Sommige jongeren stelden het studeren gewoon een jaartje uit omdat ze vanaf september 2023 weer een basisbeurs krijgen. Maar van een ‘golfje’ aan studenten in september 2023 lijkt nu nog geen sprake. De eerste tellingen van daadwerkelijke inschrijvingen komen meestal eind oktober. Na correcties en controles volgen dan in het voorjaar de definitieve cijfers.

Voor de hogescholen ligt sowieso een krimp van het aantal bachelorstudenten in het verschiet. Dat is een van de onderwerpen die minister Robbert Dijkgraaf van Onderwijs bij de hoorns wil vatten in zijn aangekondigde ‘toekomstverkenning’.

Maar de hogescholen bieden wel steeds meer Ad-opleidingen aan, die bedoeld zijn als studies tussen mbo-4 en hbo-bachelor in. Deze tweejarige associate degrees blijven nog altijd groeien. Ze staan nu zelfs 22 procent in de plus.