Bijzondere bezoeker met liefde voor wiskundeboeken
Met regelmaat zien studenten in MetaForum deze bijzondere bezoeker. Geflankeerd door twee vrouwen glijdt dan de hoogbejaarde Jo Hovens in zijn rolstoel door de bibliotheek. Het zijn de hoogtepunten uit het huidige leven van de 91-jarige Limburger. Hij komt wiskundeboeken halen om die thuis in Linne, een dorp bij Roermond, te gaan bestuderen.
Al sinds zijn zestiende weet Jo Hovens (geboren in 1932) dat wiskunde prachtig is. “Er was een schip in de haven van Roermond gestrand, daar mocht ik naar binnen. Ik zag er zee- en landkaarten en raakte onder de indruk van de wiskunde die daarbij komt kijken,” zegt hij. Het praten gaat moeizaam, maar gebeurt met grote inzet. Negentien jaar geleden is meneer Hovens getroffen door een zware hersenbloeding waardoor hij halfzijdig verlamd raakte.
Het heeft zijn lust om te genieten van het leven niet weggenomen. Hovens geniet vooral van boeken over calculus en lineaire algebra. “Het liefst geschreven in het Frans, want dat is een andere hobby van mij. Maar er zijn hier niet veel wiskundeboeken in het Frans.”
Militaire dienst
Graag wilde hij landmeter, wiskundedocent of leraar Frans worden, maar dat heeft er niet in gezeten. Na de HBS (voorloper van havo en vwo) moest Hovens eerst in militaire dienst. “Een oogontsteking zorgde ervoor dat ik als dienstplichtige geplaatst werd bij de telefooncentrale in Den Haag. De vrije tijd die ik daar kreeg, bracht ik door in de bibliotheek van Den Haag. Ik heb er acht maanden lang Franse kranten gelezen.”
Na de dienstplicht kwam de jongste van acht kinderen weer thuis wonen in Roermond, tot zijn huwelijk in 1961, waarna hij verhuisde naar Linne. Werkloosheid en onderbetaalde banen deden hem besluiten een spoedcursus tot onderwijzer te volgen. “In Amsterdam kon ik werken bij een verzekeringsbedrijf, maar daar moest ik 110 gulden voor een hospita betalen en kostte een treinkaartje naar mijn ouders 25 gulden, terwijl ik maar 140 gulden maandloon kreeg.”
Leraar aardrijkskunde
Door verder te studeren tijdens zijn baan op een lagere school (voorloper van de basisschool), kon hij terecht op de mulo (nu het vmbo). “Daar gaf ik aardrijkskunde en geschiedenis. Ik wou liever wiskunde en Frans, maar die collega-docenten wilden geen plaats maken.” Na zijn werkzame leven heeft Hovens de wiskundeboeken weer met veel enthousiasme omarmd.
Maar al vanaf de eerste jaren van de TH (tot 1986 heette de TU/e Technische Hogeschool) kwam de autodidact graag naar de bibliotheek. Hij heeft de TU/e in de loop der jaren enorm zien veranderen. “Het is nu práchtig.” Tot 2010 had elke faculteit een eigen bibliotheek en wiskunde was gehuisvest in het Hoofdgebouw (nu Atlas). Hij heeft het allemaal meegemaakt, - ook de tijd dat het merendeel van de collectie opgeslagen was bij Flight Forum tijdens de renovatie van dat grote gebouw.
Naast hem zit dochter Angelique, die haar vader sinds hij niet meer zelfstandig kan lopen vergezelt naar de bieb. Dat doet ze samen met vrijwilliger Geertrui Woltjer die meneer Hovens leerde kennen in het logeerhuis waar hij driemaal per jaar enkele weken vertoeft. De rest van de tijd wonen hij en zijn eveneens 91-jarige vrouw - die al twee decennia mantelzorger voor hem is - nog zelfstandig in Linne.
Tranen
Angelique Hovens weet hoeveel de bezoeken aan de bieb betekenen voor haar vader: “Het gebouw zien maakt hem al ontroerd. Echt, mijn familie, de medewerkers van de thuiszorg die mijn vader verzorgen, iedereen krijgt altijd te horen hoe blij hij weer is dat hij naar de TU kan gaan.” In zijn eigen woorden tegen Cursor: “Oh man, ik wou dat ik honderd jaar leef om hier te blijven komen.”
Ook deze dag is meneer Hovens met een verlanglijst van wiskundeboeken naar MetaForum gekomen. Daarmee wil hij “formules uit het hoofd leren, differentiaalvergelijkingen maken en stappen van sommen uitdenken.” Hij geniet ook van het uitstapje zelf en de ontmoeting met Geraldine Suijkerbuijk, medewerker bij Library and Information Services (LIS). “In al die jaren hebben we een bijzondere band opgebouwd.”
Op schoot heeft meneer Hovens een lievelingsboek: Problèmes résolus de mathématiques. Het is er een van de bijna honderd die hij bezit. Ze staan voor een deel op een plank in het logeerhuis, “want mijn vrouw vindt die wiskundeboeken thuis soms een beetje veel”. Als het nog kon, zou hij knipogen.
Hoewel zijn kinderen de wiskundefascinatie niet geërfd hebben, is dochter Angelique heel begripvol voor zijn passie. En dankbaar. “Mijn vader is ondanks zijn zware handicap altijd positief in het leven blijven staan. Hij geniet er zo van. De wiskundestudie heeft daar zeer aan bij gedragen.” Ze wenst alle TU/e-studenten dat ze net zoveel plezier in hun studie hebben als haar vader heeft. “‘Dan komt het wel goed’, zou hij zeggen.”
Discussie