Docent Laurens Buijs deed een beroep op de klokkenluidersregeling nadat hij in januari een opiniestuk voor universiteitsblad Folia had geschreven. Daarin stelde hij dat ‘non-binair’ en “de obsessie met voornaamwoorden” een lege hype zijn. Het zorgde voor veel commotie. Een aantal UvA-studenten riep op om Buijs geen les meer te laten geven. Buijs werd later op non-actief gesteld, nadat hij verschillende collega’s had uitgescholden op sociale media.

De klokkenluider beschuldigde de faculteit maatschappij en gedragswetenschappen (Universiteit van Amsterdam) waar hij doceerde van “ernstige institutionele misstanden” die zouden leiden tot een “acute en fundamentele bedreiging van de academische vrijheid en de kwaliteit van onderwijs en onderzoek”. Er zou sprake zijn van een “doorgeslagen woke-cultuur” waarin wetenschappers constant bang zouden zijn om te worden ontslagen.

Een onafhankelijke commissie onder leiding van Carel Stolker, oud-rector van de Universiteit Leiden, deed onderzoek naar de melding van Buijs en publiceerde donderdag een rapport. Daarin staat dat de 53 onderzoekers, studenten, docenten, bestuurders en medewerkers met wie de commissie gesproken heeft zich vrij genoeg voelen.

Academische vrijheid

De commissie heeft ook onderzocht of Buijs zelf wellicht persoonlijk op een ontoelaatbare wijze structureel in zijn academische vrijheid is beperkt. “Ook daarvoor zijn naar het oordeel van de commissie geen aanwijzingen”, aldus het rapport.

Toch moet de universiteit volgens het rapport de academische vrijheid bewaken, want die staat wel onder toenemende druk. Daartoe doet de commissie enkele aanbevelingen. Het universiteitsbestuur moet bijvoorbeeld “wegblijven van woke/anti-woke gevechten”.