Bouwen aan een duurzaam festival op het strand van Renesse
Een toekomstfestival, zo noemt de organisatie het driedaags evenement MORGEN, dat in september plaatsvindt aan de Zeeuwse kust. In die organisatie zitten – behalve onder anderen festivalveteraan Jan Douwe Kroeske – Faas Moonen en Floor van Schie, beiden TU/e-wetenschappers uit de groep Innovative Structural Design. Innovatieve structuren zullen er dan ook zeker verrijzen op het festivalterrein, opgebouwd uit duurzame en liefst ook lokale materialen. Zoals strandzand en zeecontainers.
Update: Medio augustus maakte de organisatoren van het MORGEN Festival bekend dat het festival wordt verplaatst naar 2024. Dit, vanwege onzekerheden over de stikstofvergunning en het daaruit voortvloeiende risico voor de 'bijzonder duurzame ambities' én voor de partners. Het festival zal nu plaatsvinden op 19, 20 en 21 september 2024 op het strand aan de Brouwersdam en gekochte tickets behouden hun waarde, aldus de website.
Het idee voor een duurzaam festival sudderde al lange tijd. Het eerst zaadje werd geplant toen Faas Moonen, uhd bij de faculteit Built Environment, jaren terug in contact kwam met muziekkenner Jan Douwe Kroeske. “Hij wist als een van de eersten: festivalpubliek staat er bij uitstek voor open om nieuwe dingen te leren en ontdekken.” En dan niet alleen op het gebied van de laatste nieuwe muziek, maar ook van wereldproblematiek, wetenschap en technologische ontwikkelingen.
Na een bezoek aan het Belgische Pukkelpop samen met Kroeske ontwikkelde Moonen samen met Floor van Schie (toen nog PDEng’er, nu werkzaam als research & education officer) de GEM-Tower. Er zat echter meer potentie in de samenwerking. “Het idee voor een festival op het snijvlak van goede muziek en duurzaamheid bleef kriebelen. Door onder andere de coronapandemie liep het vertraging op, maar nu is de tijd rijp”, constateert Moonen.
Wind en zon
De naam van het festival luidt MORGEN, en het zal plaatsvinden op 21, 22 en 23 september. En wel in Renesse, niet echt om de hoek vanuit Eindhoven. Waarom daar? Moonen, Van Schie en Kaj Hasenaar (een van de betrokken bouwkundestudenten) haasten zich om de redenen op te sommen.
Allereerst de symboliek van strand en zee, qua verbinding met een duurzaam festival: “Veel wind, veel zon”, zegt Van Schie, “en de duinen op de achtergrond vormen een geheel eigen decor.” Daarnaast zijn de gemeente Schouwen-Duiveland en ook het bedrijfsleven in de regio serieus bezig met duurzaamheid.
“Nee, ik heb nog niet durven uitzoeken hoe lang een student met een ov-kaart erover doet vanuit Eindhoven”, bekent Hasenaar met een lach. “We willen natuurlijk wel graag dat bezoekers met het ov komen. We gaan pendeldiensten regelen vanaf het station”, zegt Van Schie. Ze neemt ook de gelegenheid om erop te wijzen dat de tickets voor de eerste festivaldag, donderdag 21 september, mede met het oog op het studentenpubliek lager zijn geprijst: 25 euro.
Zand
Met lichtjes in zijn ogen van enthousiasme schetst Moonen de festivallocatie: “Op het strand komen verschillende area’s met elk een eigen karakter. We richten er een containerdorp in, een groot podium, en een kunstmatig eiland waar een duurzame brug naartoe leidt.”
Het podium en het eiland zullen worden opgebouwd uit het alomtegenwoordige zand – een lokalere grondstof is er niet op het strand. En afval levert het ook niet op, zegt Moonen: “We geven het terrein na het festival weer terug aan de zee. Eb en vloed zorgen er dan voor dat het terrein vanzelf weer vlak wordt.”
Van Schie: “We vullen big bags met zand om bouwstenen te maken voor het hoofdpodium.” Het publiek kan plaatsnemen op een tribune – ook van zand – in de vorm van een amfitheater, “wat voor een uitstekende akoestiek gaat zorgen bij de concerten”, zegt Moonen. In de line-up, waar Jan Douwe Kroeskes muziekplatform 2 Meter Sessies voor tekent, staan namen als Kovacs en Ruben Hein.
Gracht
Verderop komt het zogenaamde Energie Eiland. “Er komt een gracht omheen te liggen, een beetje zoals je die vroeger met je schepje om je zandkasteel groef: aan de vloedlijn, met een doorgang voor het zeewater”, vertelt Van Schie. Maar dan wel op een iets andere schaal: het eiland wordt zevenhonderd vierkante meter groot. En de biobased brug die over de gracht komt te liggen is veertien meter lang.
Het is “de brug van Rijk”, zeggen Moonen en Van Schie, verwijzend naar hun vorig jaar overleden collega Rijk Blok. Deze brug lag voorheen over de Dommel achter het Auditorium op de TU/e-campus.
“Ook worden er grote proefstukken geëxposeerd van drie andere biobased bruggen uit een groot Europees Interreg project, geleid door de TU/e. Dat geeft een beeld van het materiaal en de techniek zich hebben ontwikkeld.”
Daarnaast zijn er op het eiland allerlei innovaties te zien op het gebied van duurzame energie, de meeste van de TU/e: “Een EngD ontwerpt een biobased paviljoen, er zullen drie Honors-projecten geshowcased worden en er zijn verschillende studententeams betrokken”, somt Van Schie op.
Eyecatcher wordt natuurlijk de GEM-Stage. “Dat is de opvolger van de GEM-Tower, met aan de voet een podium”, legt Moonen uit. “De energie voor de optredens wordt volledig geleverd door de toren. Uit zon, wind en nu ook waterstof – van TU/e-spin-off DENS.”
Pierre Wind
Op een ander deel van het strand komt een heel festivaldorpje. Het wordt opgebouwd uit zeecontainers – die in Zeeland ook niet van ver hoeven te komen. Hasenaar is met een team medestudenten verantwoordelijk voor het ontwerp en de bouw.
“Het wordt de locatie voor een restaurant waar topkok Pierre Wind op hoog niveau duurzaam gaat koken, bijvoorbeeld met ingrediënten die anders weggegooid zouden worden.” De energieke tv-kok is enthousiast over het concept en zit bij elke meeting weer vol ideeën, zegt Hasenaar, waarvan het nog even afwachten is welke er precies verwezenlijkt zullen worden.
Steentje
Wordt het de expositie van ‘buitenbeentjes’, ofwel ‘lelijke’ – maar prima smakende – groenten? De cursus lekker en efficiënt koken op inductie? De demonstratie koken met brak water? Het zijn allemaal voorbeelden van de boodschap die de organisatoren het publiek – naast een geweldige festivalervaring – willen meegeven: dat je zelf je steentje kunt bijdragen aan een betere toekomst.
“We willen geen doemscenario schetsen, maar juist alle mooie ontwikkelingen laten zien die momenteel plaatsvinden op het gebied van duurzaamheid, en de fantastische toekomst waartoe die kunnen leiden”, zegt Moonen. Dat wil niet zeggen dat de drie zich geen zorgen maken over de klimaatcrisis, maar wel dat ze graag een positieve insteek kiezen. “Bij te veel negativiteit gaan mensen zich afsluiten”, zegt Hasenaar, en Van Schie vult aan: “terwijl een positieve boodschap juist activeert en het draagvlak vergroot.”
Informatie over programma, locatie en ticketverkoop van toekomstfestival MORGEN vind je op de website.
Discussie