Mag een verzekeraar dat onderscheid wel maken, wilde de PvdA van minister Sigrid Kaag (Financiën) weten. En hoe kijkt de minister hiernaar “in het licht van de kloven in de samenleving”? Ze beantwoordde de vragen vlak voor de kerstvakantie.

Op het ministerie van Onderwijs doet haar collega en partijgenoot Robbert Dijkgraaf (D66) zijn best om de waardering voor het mbo te vergroten. Hij praat liever niet in termen van ‘hoger’ en ‘lager’, vertelt hij steevast, en wil het beeld van de ladder vervangen door het beeld van de waaier, waarin de onderwijssoorten naast elkaar staan.

Doelgroepen

Maar hoe waardeer je risico’s? Verzekeraars mogen nog altijd onderscheid maken op grond van opleidingsniveau, schrijft Kaag. “Marktpartijen hebben in beginsel de vrijheid om hun aanbod en marketing te beperken tot bepaalde doelgroepen.”

Het is verzekeraars verboden om te kijken naar bijvoorbeeld godsdienst, politieke kleur, geslacht of seksuele voorkeur, maar ze mogen hun tarieven dus wel variëren aan de hand van kenmerken als leeftijd, beroep, postcode of opleidingsniveau.

Hiervan is het gevaar dat verzekeraars alleen mensen uit groepen met een lager risico accepteren en dat anderen dan dure premies moeten betalen of zich helemaal niet meer kunnen verzekeren. “Als het uiteenlopen van de premies ook nog eens tot uiting komt langs de scheidslijnen van bestaande ongelijkheid in de samenleving, zoals tussen hoger en lager opgeleiden, dan bestaat de kans dat de ongelijkheid zal toenemen”, erkent de minister. “Dit vind ik onwenselijk.”

Optreden

Maar daar is in de praktijk nog geen sprake van, stelt Kaag. Mocht dat toch gebeuren, “dan zal ik daar tegen optreden”, belooft ze. De minister houdt hierover contact met De Nederlandse Bank en de Autoriteit Financiële Markten, maar ze vertrouwt ook op de ‘zelfregulering’ van de verzekeraars.

Om de markt te beteugelen, is er onder meer een acceptatieplicht voor de basiszorgverzekering: wie je ook bent, de verzekeraars moeten je als klant aannemen. Het ministerie van Volksgezondheid heeft daarom afspraken met Promovendum gemaakt dat de slogan ‘alleen voor hoger opgeleiden’ niet zal worden gebruikt bij reclames voor de basiszorgverzekering, meldt Kaag.

Voor de aanvullende zorgverzekering mogen de verzekeraars wel nadere eisen stellen, net als voor andere verzekeringen. Maar gaan hoogopgeleiden voor die verzekeringen dan massaal naar Promovendum? Kaag ziet het niet gebeuren. “Consumenten laten zich bij de keuze voor een verzekeraar leiden door een grote verscheidenheid aan factoren, bijvoorbeeld de polisvoorwaarden.”