Jelle (pseudoniem, zie kader onderaan voor toelichting) is masterstudent Sustainable Energy Technology (SET) en gaat puur uit ideologisch oogpunt langs de containers. “Er wordt zoveel goed eten weggegooid, erg zonde. En tegelijk zijn er veel mensen die niet meer genoeg geld hebben om eten te kopen.” Na sluitingstijd gaan we een route af langs verschillende supermarkten. Wat we daar tegenkomen, is genoeg eten voor vele gezinnen, al is het wel veel brood.

Of je enkel van de vuilnisbakken zou kunnen leven? “Ja, maar dan eet je gevarieerd raar”, grapt de student. “Ik gebruik bijvoorbeeld wat van deze broodjes - verwijzend naar de buit - als lunch, maar probeer wel te ontbijten met fruit. Anders wordt het toch wel wat ongezond. Je vindt vaak veel vet eten en broodjes in de bakken. Groente en fruit zit er wat minder in, al verschilt het natuurlijk per keer wat je aantreft.”

Van magnetronkreeft tot melkpoeder

Iets wat je misschien niet verwacht, maar we wel aantreffen, zijn veel non-food producten. Oordopjes, kleding, accessoires. Zaken die door anderen erbij worden gegooid. Jelle heeft al wel meer vreemde zaken gevonden. “Een pot melkpoeder uit de jaren zestig was wel heel bizar. Maar ook gave dingen die je niet verwacht, zoals mosselen en kreeft.”

Vis is toch best een gevoelig product, nooit ziek geworden van dit ‘vrijwilligerswerk’? “Nee, hooguit eens wat buikpijn, maar nooit echt ziek. Die kreeft was al voorgekookt en moest in de magnetron (!) en de mosselen waren gelukkig nog goed en hebben we gekookt. Je kijkt, je ruikt, je proeft.” Bij het graaien in de vuilniszakken, kijkt de SET-student altijd goed naar de datum voor hij het meeneemt. “Een paar dagen over datum kan, afhankelijk van het product, best.”

Boodschappentassen vol

Aan het eind van de avond hebben we tassen vol met brood, wat smeersels, twee grote cakes, sauzen, wat groente, een pot honing, een veld vol tulpen, wat kleding en accessoires, smoothies en schoonmaakproducten. Zeker het brood - meer dan twee boodschappentassen vol afgebakken broodjes, snackbroodjes en plat brood - is genoeg voor vele gezinnen. De student houdt al dat eten dan ook niet zelf. “Ik ken mensen die het goed kunnen gebruiken en die komen langs of ik bel ze op.”

Jelle vindt dat het systeem waarin wij leven leidt tot het weggooien van voedsel. “Dumpster diving is voor mij een manier om een probleem dat voortkomt uit het kapitalisme - voedsel dat wordt weggegooid omdat er geen winst meer op te maken valt - aan te kaarten. Supermarkten zouden er moeten zijn om mensen van eten te voorzien en niet worden gedreven door perverse prikkels zoals winstaccumulatie. Dan zouden ze het eten namelijk gewoon weggeven vlak vóór het over de datum gaat”, geeft hij aan.

Illegaal

Bij het graven in de vuilbakken trokken we de aandacht van twee voorbijgangers die dankbaar wat vuilnisvondsten in ontvangst namen - en die tegelijk ook bezorgd waren of er niet snel politie zou komen. Die laatste hebben we niet gezien. Als je die wel treft, kun je - afhankelijk van de regelgeving in een gemeente - een boete krijgen. Als je wel legaal wilt graven in vuilnis dien je een Morgenstervergunning te hebben, maar die is niet in elke gemeente even makkelijk te krijgen.

De supermarkten geven eten dat over de datum is overigens niet zomaar weg, omdat dat niet mag: “Supermarkten zijn aan strenge eisen gebonden", zei WUR-onderzoeker Martijntje Vollebregt onlangs nog tegen RTL Nieuws. "Iets dat nog best goed is, mag wettelijk na de THT-datum niet meer verkocht worden, zelfs niet weggegeven", aldus Vollebregt.

Jelle: “Het zou fijn zijn als ze dit eten gewoon in een doos naast de vuilnisbak zouden zetten, zodat mensen het ‘schoon’ en makkelijk kunnen pakken en daarna gewoon hun eigen verantwoordelijkheid kunnen nemen bij het eten of drinken. Altijd even kijken en ruiken en dan is er heel veel nog gewoon goed bruikbaar.”