Voorzitter Pieter Duisenberg van de universiteitenvereniging UNL is blij met het extra geld voor hoger onderwijs en onderzoek: “De werkdruk kan omlaag, er komen meer vaste contracten en wetenschappers krijgen meer tijd.”

Volgens hem is het extra geld voor onderzoek belangrijk voor het oplossen van de grote uitdagingen van deze tijd, zoals de energietransitie, de digitalisering en het tegengaan van kansenongelijkheid. Ook zijn de universiteiten blij met de fondsen voor studentenwelzijn en kennisveiligheid.

Wel maken ze zich wel zorgen over de stijgende energiekosten waar ze mee te maken krijgen. Dat gaat de TU/e in het laatste kwartaal van 2022 bijvoorbeeld al een miljoen euro meer kosten, vertelde Thijs Meulen, adviseur Energiemanagement van de TU/e, onlangs nog aan Cursor. Hoewel de universiteiten zelf al druk bezig zijn met verduurzamen en besparen, zal de totale energierekening van de universiteiten in 2023 naar verwachting stijgen met 150 miljoen euro. Duisenberg roept de studenten op om een warme trui aan te trekken als ze naar college komen, want “de thermostaat gaat omlaag”.

In de Rijksbegroting missen de universiteiten ook een loon- en prijsbijstelling die rekening houdt met de hoge inflatie waarmee hun medewerkers te maken hebben.

Praktijkgericht onderzoek

De Vereniging Hogescholen verwelkomt de extra investeringen in praktijkgericht onderzoek. Daarmee kan het hbo zijn onderwijs én de beroepspraktijk vernieuwen, zegt voorzitter Maurice Limmen van de Vereniging Hogescholen. “Het kabinet erkent met deze maatregel de belangrijke functie die hogescholen hebben in hun regio's. Voor de langere termijn is het nodig om die rol verder te versterken.”

Limmen noemt de investeringen dan ook “stappen in de goede richting”. Ook is er volgens hem in de komende jaren structureel meer geld nodig voor ‘leven lang ontwikkelen’: de om- en bijscholing van werkenden.

Te mager

Voor LSVb-voorzitter Joram van Velzen smaakt Prinsjesdag bitterzoet. “Er wordt aan de ene kant meer geld beschikbaar gesteld voor studenten, maar dit gaat niet de oplossing bieden voor hun grote financiële zorgen.”

Hij is positief over de tijdelijke verhoging van de basisbeurs voor uitwonenden met 165 euro. Maar die verhoging geldt alleen voor collegejaar 2023-2024. Gelet op de stijgende inflatie vindt hij dat te mager.

En ondanks een gewonnen rechtszaak krijgen niet alle uitwonende studenten een energietoeslag via hun gemeente. De LSVb vindt het onbegrijpelijk dat het kabinet geen landelijke regeling wil maken. De 35 miljoen euro die het kabinet de gemeenten geeft voor individuele bijzondere bijstand aan studenten in nood, is onvoldoende in de ogen van de vakbond: daarmee kan maar 1 op de 20 uitwonende studenten geholpen worden.

Buiten de boot vallen

Ook het ISO is niet geheel tevreden met de Rijksbegroting: “Het is een fiks pakket dat vandaag gepresenteerd is, maar niet elke student is hiermee geholpen”, zegt voorzitter Terri van der Velden. Het ISO benadrukt dat veel studenten buiten de boot vallen. Zij ontvangen nu geen basisbeurs en volgend jaar ook niet, omdat hun nominale studieduur al verstreken is. “Zij plukken dus niet de vruchten van de steunmaatregel.”