De gasprijzen stijgen flink en de energierekening schiet omhoog. Het kabinet wil de laagste inkomens een toeslag van 200 euro geven. Maar het moet wel snel gebeuren, dus maatwerk zit er niet in.

“De regering erkent dat de meer generieke oplossing niet ideaal is, maar wel de enige, snel uitvoerbare oplossing van een acuut probleem”, staat in de toelichting op een wetsvoorstel dat de energietoeslag mogelijk maakt.

Bijstand

Er komt dus een eenmalige energietoeslag voor 800 duizend zelfstandige huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum. Dat komt bovenop een eerder aangekondigde verlaging van de energiebelasting voor iedereen.

Het loopt via de ‘categoriale bijzondere bijstand’, blijkt uit het wetsvoorstel. Maar daar komen studenten niet voor in aanmerking. Die krijgen namelijk studiefinanciering.

“De financiële positie van studenten is al enorm kwetsbaar”, zegt Ama Boahene van de LSVb. “Daar komt nu een torenhoge energierekening bij. Het is onbegrijpelijk dat juist deze groep buiten de compensatieregeling van de overheid valt.”

De woonsituatie van studenten loopt nogal uiteen, van kamers in grote studentencomplexen tot kleine zelfstandige woonruimten. Daardoor loopt ook uiteen hoeveel last studenten van de stijgende prijzen hebben.

Gemeenten

Gemeenten zouden eventueel zelf studenten kunnen helpen, maar de LSVb vreest dat ze daarvoor te weinig tijd en geld hebben. Boahene: “Dat het uitwerken van een compensatieregeling lastig is, mag niet betekenen dat studenten aan hun lot worden overgelaten.”

Verschillende oppositiepartijen, zoals DENK, SP, GroenLinks en BBB, hebben al gezegd dat ze aandacht gaan vragen voor studenten als het wetsvoorstel in de Tweede Kamer wordt besproken.

Ook jongeren tot 21 jaar vallen buiten de regeling, omdat hun ouders een onderhoudsplicht hebben. Die moeten de hogere energierekening dan maar betalen. Dat vindt de LSVb ook vreemd: wat als die ouders het niet kunnen betalen?

Stijgen

Overigens is die 200 euro een doekje voor het bloeden, want de energie is erg duur geworden. Met de energieprijzen van januari 2022 betaalt een huishouden met een gemiddeld energieverbruik zomaar 2.800 euro aan energie per jaar, staat in de toelichting. “Dat is 1.321 euro (86 procent) meer dan in het jaar ervoor.” Sommige huishoudens kunnen ook nog aanspraak maken op de bijzondere bijstand voor onverwachte uitgaven.

Het kabinet verwacht vooral dat bewoners van slecht geïsoleerde woningen in de knel kunnen komen als ze een laag inkomen hebben. Die hebben in normale omstandigheden al moeite om rond te komen. “Regelmatig is er zelfs sprake van schuldenproblematiek”, weet het kabinet. “De onverwachte en ongekend sterke stijging van de energieprijzen komt vanwege het ontbreken van een financiële buffer bij huishoudens met een laag inkomen dan ook extra hard aan.”