“We zien de weerzinwekkende beelden uit Oekraïne”, zegt Maurice Limmen, voorzitter van de Vereniging Hogescholen. “Het is afschuwelijk wat daar nu gebeurt.” Ook de universiteiten maken zich zorgen, laat koepelvereniging UNL weten.

De uitwisseling met Oekraïne is overigens beperkt. “In de afgelopen weken hebben we geïnventariseerd of er medewerkers van universiteiten of studenten uit hoofde van hun functie of opleiding in Oekraïne aanwezig waren”, zegt een woordvoerder van de universiteitenvereniging. “Dat bleek toen, voor zover bekend, niet het geval.”

Vanuit de TU/e zijn inderdaad voor zover bekend geen studenten op uitwisseling in Oekraïne, laat ESA weten. Ook heeft ESA tot nu toe geen hulpvragen of andere berichten onvangen van internationale TU/e-studenten afkomstig uit Oekraïne.

Inzet kabinet

Wat de instellingen kunnen doen? De hogescholen laten het aan het kabinet over. “Voor wat betreft de consequenties voor onze internationale samenwerking in het onderwijs en onderzoek, volgen wij de inzet vanuit het kabinet.”

“Dit is sinds 1945 in ons deel van de wereld op deze schaal niet voorgekomen”, zei premier Rutte vanochtend tijdens een persconferentie. De hele westerse wereld moet de inval ten scherpste veroordelen, vindt hij. “Als het normaal zou zijn om een ander land binnen te vallen, dan komt op langere termijn ook de veiligheid van Nederland in gevaar.”

In overleg met andere landen, wil hij maximale sancties tegen Poetin en zijn regering instellen. Hij wilde er niet op vooruitlopen. De gevolgen voor het hoger onderwijs en onderzoek moeten dus nog blijken.

“De universiteiten blijven in nauw contact staan met hun collega-instellingen in Oekraïne”, zegt UNL. “Welke gevolgen deze geopolitieke ontwikkelen hebben op bestaande samenwerkingsverbanden is nu nog niet te zeggen.” Wetenschapsgenootschap KNAW en ook de Europese Vereniging van Universiteiten konden nog niet reageren.

Naar het front

Verschillende hogeronderwijsmedia besteden aandacht aan de dreigende situatie. Een Oekraïense promovendus in Groningen is bang dat hij straks als dienstplichtige naar het front wordt gestuurd; een Russische en een Oekraïense studente van de Universiteit van Amsterdam hopen samen op vrede; en er worden her en der colleges ingelast over de actuele situatie in Oekraïne.

De Stichting Vluchteling heeft giro 999 opengesteld voor giften en stelt per direct een kwart miljoen euro ter beschikking om noodhulp te kunnen verlenen “aan mogelijk grote groepen Oekraïense vluchtelingen”. De komende uren en dagen wordt bepaald waar en hoe het geld het beste kan worden besteed.