Vorig jaar sloeg de nationale ombudsman alarm over studenten die hierheen komen uit het Caribische deel van het koninkrijk. Dat zijn de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten plus de bijzondere gemeenten Bonaire, Sint Eustatius en Saba. De Caribische studenten lopen in Nederland tegen vooroordelen aan, kampen soms met taalachterstanden, krijgen het maar moeilijk voor elkaar om een zorgverzekering af te sluiten en hebben geen netwerk om op terug te vallen. Er moet snel iets gebeuren, aldus de ombudsman.

Na maanden is deze boodschap nu ook aangekomen bij de politiek. Demissionair minister Ingrid van Engelshoven doet in een brief aan de Tweede Kamer uit de doeken hoe 'weerbarstig en complex' de problemen zijn voor deze groep studenten. Alleen al het aanvragen van een BSN-nummer is lastig, want dat kan pas als de studenten hier bij een gemeente zijn ingeschreven. Ook het voorbereidend onderwijs en de studievoorlichting kunnen beter. Deels zijn het problemen waar veel internationale studenten nu eenmaal tegenaan lopen, maar dat is volgens de minister geen excuus. En als jongeren uit de Cariben naar het hoger onderwijs willen, hebben ze vaak bijna geen andere keuze dan naar Nederland te gaan.

Bij de brief van de minister zit een omvangrijk rapport van onderzoeksbureau ResearchNed over de ervaringen en het studiesucces van Caribische studenten. In het hoger onderwijs starten elk jaar zo’n 750 hbo’ers en 250 wo-studenten die uit dat deel van het Koninkrijk komen. Na acht jaar heeft slechts 40 procent van de Caribische hbo’ers en 75 procent van de wo’ers het diploma behaald. De kloof tussen verwachting en realiteit is bij hen groter dan bij andere studenten, constateren de onderzoekers.

Kleine populatie

Hoewel de TU/e maar een kleine populatie Caribische studenten kent, spelen de problemen ook hier. Elk jaar komen circa tien studenten vanuit de Cariben naar Eindhoven om aan de TU/e te studeren. Het totaal aantal studenten vanuit deze regio dat in Eindhoven woont, is wel groter, zo laat de universiteit weten. Caribische studenten die in Tilburg studeren, geven namelijk vaak de voorkeur aan Eindhoven als woonplaats.

TU/e-student en columnist van Cursor Harsh Jethwani komt van Sint-Maarten en herkent met name de problematiek rondom huisvesting. “Ik woon hier nu een paar jaar, maar voor ik naar Nederland kwam, heb ik maanden gezocht naar een kamer. Pas twee dagen voor ik zou vertrekken, kreeg ik het goede nieuws dat ik een onderkomen had. Als ik er op terugkijk, was het echt een wirwar van instanties en zoekwerk.” Momenteel geeft Jethwani zelf onderdak aan een vriend, ook afkomstig van Sint-Maarten, die geen kamer kan vinden. “De kamers zijn ook erg duur voor de meesten”, aldus Jethwani.

Rohan Babani uit Curaçao is een van die studenten die in Eindhoven woont, maar in Tilburg studeert. “Eindhoven is leuker, er is meer te beleven en ik heb hier inmiddels wat vrienden wonen. Maar het is wel lastig om hier een kamer te krijgen”, aldus de student Data Science, die vorig jaar naar Nederland kwam. “Ik ken best wat studenten die net als ik zijn overgekomen uit Curaçao en die in hotels moesten slapen, omdat er simpelweg geen woonruimte te vinden was. Ik heb zelf ook maanden gezocht naar een kamer.”

Huurtoeslag

Ook het regelen van huurtoeslag had wat voeten in de aarde. “Het is simpelweg niet bekend dat je huurtoeslag kunt aanvragen.” Babani, zelf de Nederlandse taal machtig, helpt inmiddels een aantal bekenden met het aarden in Nederland. “Zij vragen me of ik officiële brieven kan vertalen of kan helpen bij het aanvragen van toeslagen en verzekeringen. De taalbarrière is gewoon heel groot.” Volgens Rohan zou een welkomstpakket vanuit de Nederlandse overheid enorm helpen. “Als wij willen studeren, dan is Nederland onze optie. Help ons dan ook om ons hier thuis te voelen.”

Orpah Lawrie, derdejaars studente Chemical Engineering and Chemistry aan de TU/e, heeft veel gehad aan hulp vanuit de universiteit zelf. “Vlak voor ik naar Nederland reisde, heb ik bij de TU/e aangeklopt omdat ik nog steeds geen kamer had. Ik ben toen goed geholpen aan een tijdelijk onderkomen, hoewel dat erg duur was.” Wat Lawrie vooral miste toen ze naar Eindhoven kwam, was de algehele ondersteuning. “Ik kan niet in het weekend terug naar mijn ouders. Ik kan ze wel bellen, maar dan speelt ook het tijdsverschil mee. Ik heb me in de begintijd best alleen gevoeld, vooral als ik weer tegen iets aanliep wat ik niet goed begreep.” Toch is ze niet negatief over haar ervaring om naar Nederland te komen. “Het is goed voor je algemene ontwikkeling om zoiets mee te maken. Ik ben er ontzettend zelfstandig van geworden.”

Plan in de maak

De Hogeschool Rotterdam, die relatief veel Caribische studenten trekt en de problemen dus van nabij ziet, heeft het voortouw genomen om samen met andere partijen tot een goede aanpak te komen zodat Caribische studenten niet tussen wal en schip vallen. Dit najaar worden de voorstellen uitgewerkt, meldt Van Engelshoven aan de Kamer.