Hoeveel promovendi telt Nederland? Naar het antwoord op die ogenschijnlijk simpele vraag is het gissen. Volgens schattingen zijn het er tussen de tien- en twintigduizend, maar niemand weet het zeker. Ook van hun arbeidsomstandigheden en de duur en omvang van hun dienstverbanden is geen landelijk overzicht. Sinds midden 2020 heeft de TU/e overigens, net als een zevental andere universiteiten, een systeem waarmee promovendi op centraal niveau worden geregistreerd. Ook wordt hun voortgang zichtbaar gemaakt. Het systeem, genaamd Hora Finita, moet naast het verschaffen van een overzicht, er ook voor zorgen dat promovendi die moeite hebben met hun proefschrift op tijd worden opgespoord. Er kan dan met de begeleider een plan worden opgesteld of er kan er dan voor worden gekozen om voortijdig te stoppen.

Eigen monitor

Al jaren vraagt het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) het ministerie, de universiteiten en de academische ziekenhuizen om meer informatie te delen over hun promovendi. Dat zal het promovendibeleid ten goede komen, is de hoop.

In afwachting daarvan maakt het PNN met behulp van advertenties op de vacaturesite Academic Transfer – zo goed en zo kwaad als het gaat – sinds 2015 de Monitor Arbeidsomstandigheden Promovendi.

In de onlangs verschenen editie over 2020 staat dat het aantal vacatures voor promotieplekken sinds 2019 met 27,4 procent is toegenomen, met name in de natuurwetenschappen en techniek.

Verder werd aan ruim 90 procent van de werknemerpromovendi een contract voor vier jaar of langer aangeboden. In 2019 lag dat aandeel nog 9 procentpunt lager. Het PNN is daar blij mee, want het loopt al jaren te hoop tegen karige contracten.

Vaag

Wel ziet het netwerk nog altijd veel onduidelijkheid in de advertenties. Zo heeft het grote merendeel van de promovendi onderwijstaken, maar staat in slechts 26,2 procent van de vacatures dat die van hen verwacht worden. De speciale vacaturechecklist die het PNN deelde met de werkgevers moet daar verandering in brengen. Op deze website van de TU/e is overigens wel af te leiden dat bij een promotieplaats ook onderwijstaken horen.

Wat vaak verder nog ontbreekt is de informatie over zwanger- en ouderschapsverlof, de reiskostenvergoeding en de 30 procent-belastingregeling voor internationale werknemers.

In juni liet minister Van Engelshoven de Tweede Kamer weten dat ze met de universiteiten, de ziekenhuizen, NWO en de KNAW in gesprek is. Ze acht het de verantwoordelijkheid van de werkgevers om met PNN te overleggen over goede arbeidsvoorwaarden voor promovendi.