- Student
- 09/03/2021
TU/e doet mee aan wereldkampioenschap snelschaken
Vier studenten gaan de TU/e vertegenwoordigen op het eerste World University Online Chess Championship dat vanaf 13 maart wordt gehouden. Het gaat om kort en krachtig spel met rapid- en blitzpartijen. Jord Ypma, speler op bord 1, ziet kansen voor zijn team. “Wij zijn alle vier sterk.” Wel vindt hij het spijtig dat de organisatie deelname van een vrouw eist en dat er voor het TU/e-team geen dame gevonden is.
Bas van Doren (Technische Wiskunde), Thomas Kools en Chiel Koster (beiden Applied Physics) en Jord Ypma (Data Science) doen mee aan het eerste World University Online Chess Championship dat wordt georganiseerd door de Texas Rio Grande Valley University. In het weekend van 13 en 14 maart spelen ze het blitz-toernooi, een week later vindt het rapid-toernooi plaats.
Bij rapid krijgen spelers tien minuten per persoon en worden per zet vijf seconden toegevoegd. Bij blitz gaat het nog sneller; drie minuten per persoon en twee seconden per zet. “Dat is een heel andere ervaring”, zegt Jord Ypma, te zien op de hoofdfoto. De eerstejaarsstudent woont net in Eindhoven en kent zijn teamgenoten, behalve Bas van Doren, slechts van naam op schaakfora. Hij vertelt vol vuur over het spel dat hem blijft fascineren.
“Bij blitz ga je de ander meteen onder druk zetten, probeer je diegene door de tijd te jagen.” Standaardpartijen, die gerust langer dan vier uren kunnen duren, tref je niet vaak online. “Daar zijn meerdere redenen voor. Het is moeilijk om valsspelen tegen te gaan en het is niet mogelijk om tussen de zetten door even afstand te nemen door een rondje te lopen langs andere deelnemers - dat maakt toernooien juist zo leuk. Bovendien is het niet fijn om een halve dag achter de pc te zitten voor één partij.”
Speelstijl
Zijn favoriete opening is het damegambiet, sinds de gelijknamige Netflix-serie The Queen’s Gambit over een topschaakster de beroemdste schaakopening ter wereld. “Die heb ik mijn hele leven al gespeeld, op een klein uitstapje na naar het Londensysteem. Bij Queen’s gambit openen wit en zwart beide met hun damepion en als wit vervolg je dan met een pion op veld c4. Het is niet te voorzichtig en niet te agressief. Ik kan er controle mee krijgen, mijn stukken goed plaatsen en vervolgens tactische trucjes uithalen.” De serie kan hij waarderen omdat de makers moeite hebben gedaan echte schaakpartijen te gebruiken. “Er komen geen fouten in voor. Dat is in films vaak anders.”
Tijdens het onlinetoernooi zullen de studenten niet fysiek samen kunnen zijn, laat staan dat ze naar Texas afreizen, waar de organiserende universiteit is gevestigd. De vier gaan elkaar coachen en moed inspreken en hopelijk feliciteren met goede partijen via een WhatsAppgroepje. Om te beginnen zijn ze vier middagen in touw, met tien partijen per middag. Als de vier Eindhovenaren goed presteren mag team TU/e door naar de finale in het weekend van 27 en 28 maart.
Ontbrekende vrouw
Iedere deelnemer speelt individueel en de scores (0 bij verliezen, 0,5 bij remise en 1 bij winnen) worden bij elkaar opgeteld. Een van de scores moet van een vrouwelijk teamlid zijn. Het TU/e-team heeft z’n best gedaan een vrouw te vinden, maar dat is niet gelukt voor inschrijfdatum verliep - op 5 maart. Het TU/e-team kan daarom per ronde slechts maximaal 3 punten binnenhalen. Ypma “Ik vind het een beetje oneerlijk dat we benadeeld worden. Het zou prachtig zijn ook meer vrouwen aan te trekken tot deze denksport, maar universiteitskampioenschappen voorzien van een quotum is niet de manier waarop dat zou moeten.”
Ypma heeft eerder schaaklessen gegeven op de basisschool. “Daar zag je dat er altijd meer jongens een eerste les namen dan dat meisjes dat deden. Van de jongens en meisjes stopte ongeveer hetzelfde percentage. Als het stereotype, wat dus op die leeftijd ook al aanwezig is, doorbroken wordt zal de schaakwereld vanzelf meer goede vrouwelijke schakers rijk worden.” Hij vindt de serie The Queen’s Gambit hiervoor zeer geschikt en hoopt dat media iets meer “van dat kleine beetje aandacht wat naar schaken gaat” aan schakende vrouwen gaan geven.
Verwachting
“Ik weet niet hoe het spelersveld is, de deelnemerslijst is nog niet openbaar. Mogelijk doen in veel teams enkele professionele spelers mee. Maar onze kracht is dat we allevier goed zijn. Onze ratings zitten tussen 1913 en 2116 en dat is best sterk. Ik heb er een goed gevoel bij.”
Ypma vindt het mooi om te zien hoe schaken aan populariteit wint door de hierboven genoemde serie en misschien ook door de lockdown. Hij gunt iedereen mooie schaakpartijen. “Het is meer dan een manier om verveling tegen te gaan. Als je eenmaal begint te snappen hoe alles werkt, is het zó interessant.” Zelf is hij - in geboorteplaats Leiden - met schaken begonnen in groep 5, eerlijk gezegd als alternatief voor de saaie buitenschoolse opvang. “Er zijn oneindig veel combinaties waarmee je zelf een prachtige partij kan componeren. Het is ook mooi om de schoonheid te (kunnen) zien bij partijen van de schaakelite.”
Iedereen kan ver komen
Apps als lichess.org en chess.com kan hij zeker aanraden omdat die leuk zijn om schaken te leren. “Er zijn zoveel deelnemers, als je je aanmeldt kan je meteen spelen of puzzels oplossen op je eigen niveau. Door daar veel te oefenen en op Youtube video’s te kijken kun je ver komen. Je hoeft niet superslim te zijn om goed te kunnen schaken. Je moet geduld hebben, het veel doen en op een gegeven moment ga je patronen herkennen. Dan weet je wat je moet doen om te winnen. Echt, winnen met schaken is een van de beste gevoelens die je kunt hebben. Dan voel je je of je de wereld aankan.”
Hubble-toernooi
Het lijkt hem ook leuk om, zodra het weer kan, weer mee te doen aan het open schaaktoernooi in Hubble Community Café. Dat werd voor de lockdown iedere eerste zondag in de maand gehouden. “Hopelijk gaat dat weer verder als Hubble weer opengaat. Voor mij is het een leuke manier om mensen te leren kennen.”
Discussie