“We hebben gekeken naar studiemotivatie, uitputting, eenzaamheid, depressie, piekeren en concentratieproblemen. We hopen dat de motivatie hoog is en dat de andere factoren laag scoren. Wat we zien is dat telkens maximaal 15 procent van de studenten de categorie 'problematisch' aanvinkt. Het kan daarbij zijn dat één student zich zowel eenzaam voelt als een lage studiemotivatie ervaart, maar zulke alarmerende berichten als in de algemene media verschenen, herkennen wij niet.”

Er is een onderzoek gedaan door het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-out (NCPSB), dat zou aantonen dat meer dan 80 procent van de studenten op het randje van een burn-out zit. Daarover is ondere andere in het Algemeen Dagblad een artikel verschenen. “Bij een factcheck waarbij een gerenommeerde burn-outonderzoeker het onderzoek heeft doorgelicht, blijkt dat die conclusie niet getrokken kan worden. Dat heeft geleid tot rectificaties in kranten”, zegt Kleingeld.

Zorgen

Een van de onderzochte factoren is uitputting, een aspect van burn-out. Twee van de acht vragen waren bijvoorbeeld: 'Hoe uitgeput voel je je na een dag studeren?' en 'Hoe vaak voel je je emotioneel uitgeput?' “De categorie ‘vaak’ is hierbij in Q1 door 12 procent aangevinkt. We zouden ons dus over 12 procent zorgen moeten maken.”

Kleingeld ziet ook een lichtpuntje. “Een pluspunt - eigenlijk het enige pluspunt dat wij zien ten opzichte van het rapport van voor de zomer - is dat de eenzaamheid wat lijkt te zijn afgenomen.” Interpretatie daarvan vindt Kleingeld best lastig. “Ons vermoeden is dat dat te maken heeft met die redelijk open zomer en gedeeltelijk on campus onderwijs in Q1. We zijn benieuwd of de eenzaamheid in januari 2021 weer is toegenomen, omdat we al weer lang in lockdown zitten. Die resultaten moeten nog binnenkomen.”

Hulp

De onderzoekers kunnen, vanwege de anonimiteit, studenten die in de knel zitten niet gericht hulp bieden. Algemeen gezien doet de TU/e dat volgens Kleingeld in behoorlijke mate. “Er wordt binnen onze faculteit hulp aangeboden, studenten wordt gewezen op het een studieadviseur, studentenadviseur en psycholoog die ondersteuning kunnen bieden. Ze kunnen zelf de hulp wel vinden, denk ik - hoop ik. IE&IS biedt ook ruimte voor groepswerk in Atlas.”

Kleingeld heeft het idee dat de opleiding genoeg doet en dat veel studenten met problemen wel in beeld zijn, maar dat kan hij niet hardmaken. “Van de opleidingsdirectie hoor ik dat er gemiddeld genomen geen grote problemen zijn wat studievoortgang betreft. Het aantal gehaalde studiepunten is niet enorm gedaald dit jaar.”

Als docent heeft Kleingeld het hele jaar vakken gegeven en zijn indruk is dat studenten over het algemeen best goed omgaan met de situatie. “Ik had een keuzevak waarbij de studenten meer gemotiveerd waren dan ooit. Daar was ik plezierig door verrast, maar dat neemt niet weg dat er toch een deel van de studenten zeer slecht scoort op welbevinden.”

Korte lijntjes

Hoe het met de IE&IS-studenten gaat wordt ook in de gaten gehouden door Bauke Wijnands, onderwijscommissaris van studievereniging Industria. Met name het kwartaaloverleg met de onderwijsraden is voor hem belangrijk. “Wij hebben zes cohorten (elke bachelor-jaarlaag plus drie masteropleidingen) met ieder acht studenten die me informeren over het welzijn van onze studenten. Gaandeweg dit coronajaar werd duidelijk dat niet de vakinhoud maar de manier waarop een docent met online onderwijs omgaat, leidend is. Het welzijn begint parten te spelen, de rek is eruit. Hierop inspringend hebben we in februari in samenwerking met ESA een masterclass georganiseerd over welzijn. Het verhaal van studentpsycholoog André Rozendaal werd door 120 studenten goed ontvangen.”

De eerstejaars spreken met hun mentor en die mentoren worden begeleid door een studieadviseur. Bij vergaderingen schuift de onderwijscommissaris ook altijd even aan. “Het is - zelfs online - een fijne directe manier van communiceren.”
Nu is Industria druk met het organiseren van praatgroepen over well-being met onderwerpen als uitstelgedrag en assertiviteit. “De eerste workshop met student diversity officer Lara Hofstra heeft al plaatsgevonden, via Teams”, zegt Wijnands. “De aanwezigen deden enthousiast mee en zijn ook uitgenodigd voor de volgende workshops die plaatsvinden in Q3, waarbij Lara de studenten door kritische vragen te stellen actief laat nadenken over hun problemen.” 

Naschrift | Na de succesvolle pilot bij IE&IS wordt de masterclass bij iedere faculteit uitgerold. De eerste sessies bij Mathematics and Computer Science (M&CS) zijn al geweest.