Dat staat in een rapport dat ‘Lieve Mark’ heet, waarin de uitkomsten van drie verschillende enquêtes onder in totaal 7.750 studenten bijeen zijn gebracht, samen met suggesties voor verbetering van de coronamaatregelen.

De makers zijn studenten uit Leiden, Delft en Utrecht. Ze noemen zich ‘Studenten Onderzoeken Samen’, oftewel S.O.S. Ze krijgen hulp van de landelijke studentenorganisatie ISO.

Hartenkreet

Het rapport leest soms meer als een hartenkreet aan de minister-president (‘Lieve Mark’) dan als een onderzoek. De lockdown heeft een enorme impact op studenten, is de rode draad. De studenten willen meer waardering voor hun inspanningen en eigenlijk willen ze ook, als het even kan, meer vrijheid.

Aan zo’n 1.250 studenten is onder meer gevraagd of ze verdovende middelen zijn gaan gebruiken sinds het uitbreken van de coronacrisis. Een op de vijf is meer gaan drinken, een op de tien gebruikt meer drugs en nog eens twaalf procent doet dat allebei.

Financiële zorgen hebben ze ook: bijna een op drie. Deze studenten zijn hun bijbaan kwijtgeraakt of konden minder werken. Een hogere studieschuld door vertraging in de opleiding? Die zorg noemt bijna niemand.

Sportwedstrijden

In een van de andere enquêtes vertellen studenten wat ze van de overheidsmaatregelen vinden. Slechts 45 procent is het ermee eens of zelfs ‘zeer eens’. 28 procent is neutraal en 27 procent is het ermee oneens of zelfs ‘zeer oneens’.

Een deel van de tegenstanders begrijpt het beleid gewoon niet. Waarom mag een 17-jarige nog sporten en een 18-jarige niet? Volgens een respondent levert het schrappen van sportwedstrijden voor jongeren en jongvolwassenen “meer nadelen dan voordelen” op – al is uiteraard niet bekend of die mening inmiddels is bijgesteld, nu wekelijks honderden mensen aan corona overlijden en de ic’s overlopen. Andere studenten menen dat de maatregelen nog strenger moeten zijn: des te sneller is het virus teruggedrongen.

De respondenten doen allerlei suggesties. De overheid kan slimmere maatregelen nemen, denken ze. Ze vrezen bijvoorbeeld dat studenten elkaar in hun eigen woning besmetten. Is het dan niet verstandiger om studenten naar goed gereguleerde horeca te laten gaan?

Software

Voor het onderwijs vragen de studenten meer studentpsychologen en meer stages bij de overheid. Daarnaast zou een cursus online onderwijs voor sommige docenten geen overbodige luxe zijn. En is het misschien mogelijk om voor alle vakken dezelfde online faciliteiten te gebruiken, zodat je niet steeds nieuwe software onder de knie hoeft te krijgen?

Uit sommige onderbuikopmerkingen, die de rapportschrijvers ook hebben verzameld, blijkt dat studenten er soms helemaal genoeg van hebben. Sommigen vinden het bijvoorbeeld vervelend als ouderen aan jongeren de schuld geven van de verspreiding van het virus. “Het gaat voor ons niet om leven of dood”, zegt een van hen. “Als zij dan alleen maar de vinger naar ons wijzen, krijg je nog minder zin om je aan de regels te houden en je leven zo stil te laten staan.”

De makers van het rapport willen graag meedenken met de overheid over de impact van de maatregelen op studenten en over de mogelijkheden voor een slimme terugkeer naar het normale leven, of zoals zij het noemen: de intelligent open-up.