Onlangs kreeg het bouwproject, dat begroot is op een bedrag tussen de 8 tot 11 miljoen euro, de goedkeuring van het College van Bestuur. Dat de onderzoeksgroep Coherence and Quantum Technology van de faculteit Applied Physics moest verhuizen, stond al langer vast. Het huidige onderkomen, in gebouw Cyclotron, wordt gehuurd van het bedrijf GE Healthcare. De overeenkomst met dit bedrijf loopt begin 2023 af. GE Healthcare zegt de ruimte zelf nodig te hebben, dus het vertrek was onvermijdelijk. Lang is gezocht naar alternatieve huisvesting, maar pogingen om de groep in andere gebouwen onder te brengen, onder meer binnen Gemini, liepen op niets uit.

Totdat men met de creatieve vondst kwam om, voor het eerst op de TU/e-campus, de onderzoekslaboratoria ondergronds te plaatsen, als onderdeel van een nieuw pand tussen de bestaande gebouwen Flux en Cascade. “Een gouden greep”, aldus Gerrit Kroesen, decaan van Applied Physics. “Deze groep komt hiermee in het hart van onze faculteit terecht, tussen onze gebouwen in. Bovendien is er geen enkel gevaar van vrijkomende straling voor omringende gebouwen door de keuze van een ondergronds lab en zijn de invloeden van buitenaf minimaal.”

Koudste plek Eindhoven

Fysicus Servaas Kokkelmans, directeur van QT/e en projectleider quantumcomputing, is opgetogen over het nieuwe gebouw. “Dit wordt de koudste plek van Eindhoven! De afwezigheid van invloeden als van zonlicht of van bovengrondse temperatuurschommelingen is van groot belang voor onze storingsgevoelige experimenten.” Kokkelmans bouwt momenteel met zijn collega’s aan een hybride quantumcomputer, een kruising tussen een klassieke computer en één die de enorme rekenkracht van de quantumwereld toepast.

Dit apparaat zal in 2024 gereed zijn en komt dus in het nieuwe lab te staan. Het onderzoek naar quantumtechnologie van Kokkelmans maakt deel uit van Quantum Delta NL, waarin vijf grote Nederlandse quantumonderzoekscentra en aangesloten universiteiten en onderzoekscentra hun krachten bundelen. Het nieuwe gebouw zal de fysieke Eindhovense ‘hub’ hiervan vormen, waarbij onder meer een expositieruimte bezoekers kennis laat maken met quantumtechnologie.

“Studenten, bedrijven, scholieren en andere geïnteresseerden kunnen langskomen en een indruk krijgen van ons onderzoek en een rondleiding door het lab”, aldus Kokkelmans. “Ook kun je hier straks inloggen op het nationale quantum-internet en zelf gebruik maken van onze hybride quantumcomputer uit de kelder.”

Flexibele invulling

Het zichtbare deel van het gebouw boven de grond zal uit drie verdiepingen bestaan, waarbij de bestaande loopbrug tussen Flux en Cascade dwars door het gebouw gaat lopen. Hier komen voornamelijk kantoor- en collegeruimtes. 

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan het definitieve ontwerp van het gebouw. Het gebouw moet “maximale flexibiliteit” hebben, aldus decaan Kroesen. “Door de keuzes van de inrichting - van ventilatie en de dikte van de muren tot de locatie van toiletten en serviceleidingen - zorgen we dat het gebouw geschikt is om in de toekomst ook voor andere doeleinden gebruikt te worden.”