Examenkandidaten denken al na over hun vervolgopleiding. Voor opleidingen met een selectie moeten ze zich uiterlijk op 15 januari aanmelden. Maar is het wel zo slim om na de zomer meteen te gaan studeren?

3.000 euro

De basisbeurs keert pas in september 2023 terug, staat in het regeerakkoord van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Hoe hoog die beurs precies wordt en wie er recht op heeft, moet nog blijken, maar het kan je als uitwonende student zomaar drie- of vierduizend euro schelen.

Gaat het leiden tot een dip in de aanmeldingen? Voorzitter Ama Boahene van de Landelijke Studentenvakbond kent de speculaties. “Maar ik vind het moeilijk om in te schatten of het ook echt gaat gebeuren. Ik denk dat veel mensen graag willen studeren, ook al vallen ze dan nog onder het leenstelsel. Maar er zullen er ook zijn die het een jaartje uitstellen.”

Onhaalbaar

Het nieuwe kabinet zou de basisbeurs een jaar eerder kunnen invoeren, maar vermoedelijk is dat niet haalbaar. Het duurt even voor het wetsvoorstel klaar is en de Dienst Uitvoering Onderwijs moet dan de systemen nog veranderen.

Om het ongewenste effect te bestrijden, kan het komende kabinet ook iets anders doen. Het zou de komende eerstejaars (september 2022) vanaf september 2023 alsnog een volledige basisbeurs kunnen toekennen. Veruit de meeste studenten lopen immers uit, dus ze kunnen hem heus wel gebruiken.

Of de studenten krijgen een jaar minder basisbeurs, maar ook dan is de schade voor jongeren misschien nog wel te overzien. Eventueel kan de verlaging van het collegegeld dan nog een jaar verlengd worden.

Boeggolf

Een echte dip in de aanmeldingen komt er naar verwachting alleen als er een harde breuk is en studenten vier jaar basisbeurs mislopen als ze in september 2022 al naar het hoger onderwijs gaan.

Zo ging het ook bij het afschaffen van de basisbeurs in 2015. Het jaar ervoor was er toen een ‘boeggolf’ van extra veel eerstejaars, die geen tussenjaar namen omdat ze hun recht op de basisbeurs wilden veiligstellen.

De Vereniging Hogescholen kent de zorgen over de aanstaande dip in de aanmeldingen (en de piek het jaar erna). “Zodra de nieuwe minister is benoemd zullen we aandacht vragen voor dit mogelijk ongewenste effect”, zegt een woordvoerder.