Ruim achtduizend jongeren tussen de 12 en 25 jaar heeft het CBS ondervraagd over hun welzijn in tijden van corona. De vragenlijst is verspreid van februari tot april 2021, tijdens de derde coronagolf.
De coronacrisis heeft de jongeren hard geraakt, weet ook het CBS. Er waren steeds meer jongeren (18 tot 25 jaar) met psychische gezondheidsklachten. Dat aandeel steeg in de coronacrisis van 12 naar 24 procent: “Het gaat dan om kenmerken als somberheid, in de put zitten, zenuwachtigheid, onrust en ongelukkig zijn.”
‘Heel erg’
Vonden studenten het vervelend dat ze tijdens de lockdown niet naar hun opleiding konden gaan? Hoe hoger de opleiding, hoe erger ze het vonden. Een kwart van de mbo-studenten miste de opleiding ‘heel erg’, schrijft het CBS, tegen 40 procent van de hbo’ers en maar liefst de helft van de wo-studenten.
Bijna de helft van de studenten heeft vaker studiestress dan voordat corona uitbrak, zeggen ze zelf. Een kleiner deel van de studenten had juist minder stress dan voorheen: één op de acht in het hbo en ruim één op de zes in het wetenschappelijk onderwijs.
Stress over de toekomst neemt toe wanneer studenten verder in hun opleiding komen, ziet het CBS. Van de 19-jarige wo-studenten heeft 40 procent weleens stress over hun toekomstige baan en 23 procent over het vinden van woonruimte. “Bij de 23-jarige wo-studenten is dit respectievelijk 68 en 50 procent.”
Maar de stress komt niet altijd van buiten. Studenten voelen ook de druk om aan hun eigen verwachtingen te voldoen. Opvallend is dat mbo-studenten hierin een stuk relaxter zijn dan studenten in het hbo en wo.
Sociale media
Slechts een op de tien jongeren krijgt weleens stress van sociale media. Volgens de statistici zijn studenten in hogere opleidingen er wel iets gevoeliger voor. Bijna een kwart van de wo’ers voelt zich onrustig als er een bericht binnenkomt dat zij niet direct kunnen bekijken, tegen ongeveer vijftien procent van de mbo’ers en hbo’ers. Likes, shares en reacties op posts geven ongeveer de helft van de hbo- en wo-studenten ‘een goed gevoel’, tegen 39 procent van de mbo-studenten.
De uitkomsten van het onderzoek liggen enigszins in de lijn van eerder onderzoek, schrijft het CBS. “Het algemene beeld is dat het mentaal vooral slechter gaat met jongeren in Nederland als gevolg van de coronacrisis.”
Eerder onderzoek
Het CBS verwijst onder meer naar het onderzoek van het RIVM en het Trimbos Instituut dat vorige maand is verschenen. Daarin staat dat de helft van alle studenten psychische klachten zou hebben, ongeveer twee keer zoveel als het CBS nu meldt over alle jongeren.
Studentenorganisaties, hogescholen en universiteiten reageerden toen geschokt. Minister Van Engelshoven benadrukte dat een nieuwe lockdown van het hoger onderwijs slecht zou zijn voor het mentale welzijn van studenten.
Wel hadden twee hoogleraren kritiek op de steekproef, omdat naar verhouding weinig studenten de enquête invulden: de respons was slechts 11,7 procent. Dat zou de uitkomsten vertekenen. Een van hen, Peter van der Velden, heeft meer vertrouwen in de steekproef van het CBS. Daarin is de respons 43 procent.
Discussie