Hoogleraar wil kansen scheppen voor studenten uit 'zijn' Colombia

Ruim dertig jaar geleden verliet TU/e-hoogleraar Idelfonso Tafur Monroy zijn thuisland Colombia om te kunnen studeren. Nooit keerde hij meer terug. Sinds vorige week mag hij zich echter ereburger van het land noemen, vanwege zijn inzet voor de wetenschap in Colombia en het creëren van kansen voor studenten in het land.

door
foto Bart van Overbeeke

Met een studiebeurs uit de Sovjet-Unie op zak vertrok de Colombiaanse Idelfonso Tafur Monroy in 1986 naar Charkov, Oekraïne. Het was de enige manier waarop hij kon studeren. “Ik kwam uit een bescheiden gezin”, vertelt Tafur Monroy, die inmiddels hoogleraar Terahertz Photonic Systems is aan de TU/e. “Ik kon simpelweg geen studie betalen in Colombia.”

Eenmaal in de Sovjet Unie moest hij binnen één academisch jaar de taal leren. “Je moet die leren spreken en begrijpen, maar ook relevante taal en concepten op het gebied van natuurkunde, wiskunde, scheikunde en meetkunde, alles in het Russisch.” Een hele opgave, maar als achttienjarige ging Tafur Monroy ervoor en hij vond steun bij andere internationale studenten. “We deden het echt samen, niemand bleef achter.”

Saamhorigheid

Dat jaar legde de basis voor zijn verdere carrière en de saamhorigheid die hij destijds ervoer met studenten neemt hij vandaag de dag nog mee in zijn werk. “Ik vind samenwerken erg belangrijk. Je wil je op individueel vlak ontwikkelen op de universiteit, maar je moet ook elkaar ondersteunen.”

Als je dan ook nog met verschillende nationaliteiten samenwerkt, bereik je een intellectuele diversiteit die nodig is in de wetenschap, zegt Tafur Monroy. “Ik heb studenten uit Rusland die sterke  theoretische fundamentele kennis hebben, Chinese studenten die uitstekend zijn in toepassen en Nederlanders die goed kunnen presenteren.  Het complementeert elkaar.”

“Studeren in het buitenland zou een mogelijkheid moeten zijn, geen noodzaak.”

Idelfonso Tafur Monroy

De studenten uit al die verschillende landen hebben, net als Tafur Monroy, hun thuisland verlaten om te gaan studeren. Dat kan een grote opoffering zijn, weet de hoogleraar, die zijn familie in Colombia moest achterlaten. Om ervoor te zorgen dat studenten niet hetzelfde lot treft, zet hij zich er nu voor in om kansen voor ze te creëren, in Colombia en daarbuiten. “Studeren in het buitenland zou een mogelijkheid moeten zijn, maar geen noodzaak.”

Overeenkomst

De hoogleraar zette projecten op om lokaal onderzoek te bevorderen, hij werkte aan internationale uitwisselingen van studenten en legde contact tussen het bedrijfsleven en universiteiten in Colombia. Het laatste initiatief van Tafur Monroy werd vorige week concreet toen de TU/e en ICETEX, de Colombiaanse instantie voor studiefinanciering voor minder bedeelden, een overeenkomst tekenden.

Met het project kunnen tien Colombiaanse promovendi komend jaar de helft van hun promotietraject bij de faculteit Electrical Engineering komen volgen. De andere helft volgen ze aan de National University of Colombia (UNAL). “Dat is een interessante universiteit om mee te werken, omdat die een sterke verantwoordelijkheid voelt om bij te dragen aan de ontwikkeling van het land.”

Overlap

“De UNAL staat in nauw contact met arme gebieden in Colombia, waar tegelijkertijd een enorme biodiversiteit is, maar ook een enorme behoefte aan toegang tot bijvoorbeeld het internet.” Het zijn thema’s die overlappen met de TU/e op het gebied van agrifood, zorg en telecommunicatie. “Denk bijvoorbeeld aan veiligheid en kwaliteit van voedsel- en landbouwproductie. Als je die wil garanderen en tegelijkertijd de milieu-impact wil verminderen, kunnen ontwikkelingen in fotonica en Terahertz-technologieën daarbij helpen.”

Tafur Monroy verwacht dat het onderwerpen zijn waar de toekomstige PhD studenten zich mee bezig zullen houden. Aan het eind van het promotietraject krijgen de studenten een double degree: een PhD-titel van beide instellingen.

Bij het tekenen van de overeenkomst vorige week, was ook de ambassadeur van Colombia aanwezig, die Tafur Monroy het ereburgerschap aanbood. “Eigenlijk had ik dat van de president in Colombia moeten krijgen. Dat ging nu niet vanwege de pandemie. Ik stelde zelf voor om de ceremonie op de TU/e te laten plaatsvinden.”

Daarmee was de cirkel voor de hoogleraar rond. Want zelf doorliep hij ook zijn PhD-traject op twee verschillende universiteiten. Hij startte in Stockholm, maar vond zijn promotie te theoretisch. Zijn supervisor kende iemand in Eindhoven bij wie hij zijn promotie praktischer kon inrichten. “Vijfentwintig jaar geleden was ik de eerste promovendus bij onderzoeksschool COBRA die promoveerde in fotonica. Mooi toch om hier dan het ereburgerschap in ontvangst te mogen nemen.”

“Het veld waarin ik werk is erg high tech. De realiteit is dat daar geen middelen voor zijn in Colombia."

Idelfonso Tafur Monroy

De hoogleraar keerde - afgezien van familiebezoek –  na zijn studie in de Sovjet-Unie nooit meer terug naar Colombia. “Het veld waarin ik werk is erg high tech. De realiteit is dat daar geen middelen voor zijn in Colombia. Daar moeten we maar eens wat aan veranderen”, Tafur Monroy lacht, maar meent wat hij zegt. Hij is in gesprek met de Nederlandse ambassade in Colombia om daar een gezamenlijk laboratorium op te richten met de TU/e. “Het is onderdeel van mijn droom om de wetenschap en mogelijkheden in Colombia naar een hoger niveau te tillen.”

Deel dit artikel