Het ongewenste effect - een te sterke instroom - waar onder meer de universiteitsraad in 2019 voor waarschuwde mocht een numerus fixus bij Mechanical Engineering worden opgeheven, heeft zich dit collegejaar voorgedaan. Bijna 400 eerstejaars, waaronder 273 Nederlandse, schreven zich voor de opleiding in, “en dat aantal ligt ruim boven het aantal studenten dat de faculteit aankan”, zegt opleidingsdirecteur Hans Kuerten. Hij zegt er direct bij dat werktuigbouwers ook probleemoplossers zijn en dat er dus al vroegtijdig acties zijn gestart om die grote hoeveelheid studenten toch goed op te vangen en ze kwalitatief goed onderwijs te bieden.

Zo heeft het College van Bestuur extra middelen ter beschikking gesteld om meer student-assistenten te kunnen aanstellen. “Maar die kun je niet zomaar van een boom plukken”, zegt Kuerten. Ook gaat de faculteit op zoek naar meer docenten. Kuerten: “Ik zeg nadrukkelijk docenten en niet universitair docenten. Deze groep gaat zich vooral bezighouden met onderwijs en maar in beperkte mate met onderzoek. Na zo’n vijf jaar meedraaien aan onze faculteit zijn ze dan klaar om als docent in te stromen in het hbo, bijvoorbeeld bij Fontys of Avans. Zo snijdt het mes aan twee kanten.” Er is ook geld om de contractduur van promovendi te verlengen en die in te zetten voor onderwijstaken.

Dankbaar voor corona

Maar hoe is het nu gesteld met de opvang van de eerstejaars? “Om te beginnen mogen we de huidige coronacrisis dankbaar zijn dat die er nu is, al klinkt dat wat cynisch”, zegt Kuerten. “Het zorgt er in ieder geval voor dat alle grote hoorcolleges nu online zijn en dat we onze OGO-bijeenkomsten noodgedwongen hebben moeten halveren. Ook kan er minder constructiewerk worden uitgevoerd.”

Volgens de opleidingsdirecteur zag de faculteit al in juni dat veel buitenlandse studenten hun collegegeld toch begonnen over te maken. Philip de Goey, decaan van Mechanical Engineering, vertelde Cursor half mei nog dat hij er vanuit ging dat vooral de studenten van buiten de Europese Economische Ruimte (EER) vanwege corona zouden afzien van een komst naar Eindhoven. Op dat moment waren er al 750 vooraanmeldingen geregistreerd, waarvan er 242 afkomstig waren van studenten van buiten de EER.

Zoals nu blijkt hebben uit die groep toch veel van hen zich ingeschreven. Uit de 1-oktober-telling, die deze ochtend bekend werd gemaakt, blijkt dat 74 EER-studenten en 37 niet-EER-studenten zich hebben aangemeld, naast 273 Nederlandse studenten. Het heeft de faculteit met grote problemen opgezadeld en ze wil er alles aan doen om een vergelijkbare instroom voor het komend collegejaar te voorkomen. Kuerten: “Met het CvB zijn een aantal scenario’s doorgesproken die daarvoor zouden moeten zorgen.”

Twee tracks

Het voorstel om een bachelortrack in het Nederlands aan te bieden, waarvoor geen selectie zou gelden, en een track in het Engels met selectie, is niet haalbaar. In het stuk dat maandag behandeld wordt in de U-raadsvergadering, staat dat dit de wetenschappelijke en administratieve staf ‘onacceptabel zwaar zou belasten’. Een herinvoering van een numerus fixus - ‘de makkelijkste manier om het aantal studenten te beperken’ - heeft niet de voorkeur, ‘omdat het ingaat tegen de beloftes die zijn gemaakt in het Sectorplan Techniek’ en ‘het kan leiden tot een onbalans in de verdeling Nederlandse en buitenlandse studenten’.

Het risico bestaat dan dat die laatste groep procentueel te sterk gaat toenemen. Dit, omdat Mechanical Engineering geen vak is dat op de middelbare school wordt aangeboden en Nederlandse studiekiezers er dus niet zo’n duidelijk beeld van hebben, en ze vanwege de vroege inschrijving (voor 15 januari 2021, red.) en selectie worden afgeschrikt. Ook zijn buitenlandse studenten bij een numerus fixus in het voordeel omdat hun Grade Point Average (cijfergemiddelde) doorgaans wat hoger is. Dat gecombineerd zou in de toekomst kunnen leiden tot een ‘ongewenste instroom van 60 á 70 procent buitenlandse bachelors. Ongewenst, ‘omdat het de opleiding voor Nederlandse studiekiezers minder toegankelijk maakt’, zo staat het U-raadsstuk.

Terugkeer naar Nederlands

Ook de terugkeer naar een Nederlandstalige bachelor wordt genoemd, maar dat is op dit moment niet mogelijk omdat het hoger onderwijs in afwachting is van de Wet Taal & Toegankelijkheid van OCW. Die wet laat nog wel even op zich wachten en daarvoor zou een derde van het onderwijs weer moeten worden aangeboden in het Nederlands.

Als meest haalbare oplossing ligt er nu het voorstel om van buitenlandse studiekiezers te gaan eisen dat zij het Nederlands beheersen op NT2-niveau. Daarvoor moet wel worden toegestaan dat bepaalde onderwijsonderdelen in de bachelor weer in het Nederlands gaan plaatsvinden, maar de volledige omzetting van Engels naar Nederlands voor colleges en examens is dan niet nodig.

Kuerten verwacht dat dit de instroom van buitenlandse studenten voor het komend collegejaar stevig zal beperken. Op de vraag hoe een student uit Pakistan of Brazilië zich in minder dan een jaar het NT2-niveau eigen kan maken, zegt hij daar niet direct zicht op te hebben. “Maar ik denk dat voor iemand die komend collegejaar echt bij ons de bachelor wil gaan doen, er mogelijkheden voor zijn. Mocht dit uiteindelijk niet de meest geschikte oplossing blijken te zijn, dan staat altijd nog de mogelijkheid tot een hernieuwde numerus fixus open.”

Ondersteuners

Op dit moment maakt Kuerten zich wel zorgen over de ondersteunende stafmedewerkers van zijn faculteit. "Meer studenten betekent ook meer problemen en vragen waar die groep mee geconfronteerd gaat worden. Dat betreft onze studieadviseurs, waar we gelukkig net weer iemand extra hebben aangenomen, tot  de mensen die ervoor zorgen dat ook alles administratief netjes wordt afgehandeld. Die rekensom is heel simpel te maken, dus moeten we ervoor waken dat die groep nu niet overbelast raakt."

De commissie die zich binnen de U-raad met dit onderwerp bezighoudt, gaat maandag onder meer de aanbeveling doen dat dit voornemen om het taalgebruik gedeeltelijk aan te passen, alleen maar van toepassing zal zijn voor het cohort dat in 2021-2022 met de bachelor begint.