De setting waarin vier TU-studenten, waaronder de Eindhovense studente Carijn Mulder, gistermiddag vanuit een Hilversumse studio de Techrede live presenteerden, had geen enkele overeenkomst met de statige Ridderzaal, waar doorgaans de Troonrede wordt uitgesproken. Het deed meer denken aan een gelikte bedrijfspresentatie, waarbij volop gebruik werd gemaakt van beeld, lichteffecten en snelle wisselingen van camerastandpunten. En dat alles gelardeerd met muziek uit de film Inception. Volgens Louise Fresco, collegevoorzitter van de Wageningen University, was nadrukkelijk niet gekozen voor “saaie bobo’s", maar voor jonge mensen "die nu zelf nog met technologie bezig zijn".

De presentatie van het evenement en de aansluitende talkshow was in handen van acteur Harry Piekema, beter bekend als de supermarktmanager in de reclames van AH. Piekema raasde in sneltreinvaart door een veelheid aan onderwerpen, zoals de aanpak van de coronacrisis, de energietransitie, klimaatproblematiek en de ontwikkelingen op het gebied van agrifood. Hij vroeg Fresco naar het belang van innovatie hierbij en de rol die de vier TU’s daarbij spelen. Niet blijven teren op successen uit het verleden, maar blijven innoveren, was het voor de hand liggende antwoord van Fresco.

Watersnoodramp

De boodschap uit de Techrede was niet te missen: Nederland moet innovatie blijven stimuleren en faciliteren. Alleen met innovaties zijn de huidige wereldproblemen, en daarmee ook die van Nederland, op te lossen. Als kennisland moet Nederland daar een belangrijke rol bij blijven spelen. Dit ook vanwege de daarmee gepaard gaande economische belangen.

De studenten schetsten vergelijkingen tussen de huidige crisis en de Watersnoodramp van 1953, toen Nederland ook met een enorme inzet en veel snelheid de problemen aanpakte en plannen ging maken voor de toekomst. Termen als Deltaplan 2.0, stippen op de horizon en een toekomstvisie tot 2050 kwamen geregeld voorbij. Energieneutraal vliegen en rijden, betere én goedkopere gezondheidzorg, slimme en minder vervuilende landbouw en veehouderij; alles werd vloeiend aan elkaar gepraat door de vier studenten. Mulder, oud-teammanager van het Solar Team Eindhoven van 2019, kon zelfs de zonnewagen van Lightyear nog even promoten.

Daarbij werd benadrukt dat de bèta's dit niet alleen willen aanpakken. Er moet met onderzoekers uit andere disciplines aan gewerkt worden, zoals met gedragswetenschappers en ethici.

Samenwerken met Duitsland

In de aansluitende talkshow zat het tempo er ook stevig in. Piekema gaf de gesprekpartners Ineke Dezentjé (voorzitter van de FME), econoom Coen Teulings, innovatiewetenschapper Marko Hekkert en Beatrix Bos, TU/e-masterstudente Sustainable Energy Technology en oud-lid van het Solar Team Eindhoven, nauwelijks tijd een antwoord volledig af te maken. Dezentjé wees erop dat de plek van Nederland op de Global Innovation Index, waar ons land op de vijfde plaats staat, toch verbeterd moet worden om Nederland aantrekkelijker te maken voor samenwerking met het buitenland en om het zo optimaal mogelijk te laten fungeren "als een magneet voor het aantrekken van buitenlands talent". Ook pleitte ze ervoor om op het gebied van innovatie meer te gaan samenwerken met Duitsland. "Duitsland staat dan wel lager op de Global Innovation Index, maar samenwerking met dit partnerland versterkt de concurrentiekracht van beide landen."

De Utrechtse econoom Teulings hamerde vooral op excellentie en ambitie met betrekking tot kennisontwikkeling. "Ga voor the best of the best",  was zijn boodschap. Marko Hekkert had zijn twijfels of Nederland met innovatie uit de huidige crisis kan komen. "Het lijkt me beter om ons voor te bereiden op de volgende crisis." TU/e-studente Bos was van mening dat in de toekomst de vraag van consumenten meer moet toegroeien naar het aanbod. Ze wees de andere gesprekpartners er ook op dat vragen over ethiek en de impact die onderzoek kan hebben, al jaren een integraal onderdeel zijn binnen het curriculum van de TU/e.

Politieke agenda

De Techrede was vooraf aangekondigd als een evenement dat het belang van technologische innovaties nog duidelijker op de politieke agenda moest krijgen. De vraag is echter voor wie de Techrede nu precies was bedoeld: voor politici, voor hun achterban, voor jongeren, of voor het Nederlandse publiek in het algemeen? 

Feit is dat gistermiddag maar 350 mensen het evenement waar de vier TU's ongetwijfeld veel in geïnvesteerd hebben, live hebben gevolgd. In een dankmail aan degenen die erbij aanwezig waren, zeggen de organisatoren toch terug te kijken op een zeer geslaagde middag.