Vijf jaar geleden bleef slechts 48 procent van de Nederlandse studenten in het ouderlijk huis wonen. Nu is het aandeel thuisblijvers toegenomen tot 55 procent, staat in de zojuist verschenen monitor studentenhuisvesting van Kences, de koepelvereniging van studentenhuisvesters.

Woningnood

Daar zijn verschillende verklaringen voor. In elf van de 21 steden is de woningmarkt ‘zeer krap’. Wie het huis uit wil, kan lang niet altijd een betaalbare woning vinden. Landelijk zijn er 22 duizend studentenwoningen te weinig.

Daarnaast krijgen nieuwe studenten sinds september 2015 geen basisbeurs meer. Ze hebben dus minder geld en staan voor een dilemma: moeten ze hun studieschuld laten oplopen om de huur te betalen? Maar er zijn ook meer studenten dan voorheen. Vooral het aantal internationale studenten is sterk gegroeid, en zij zoeken uiteraard allemaal een woning.

Hbo-wo

Het verschil tussen hbo-studenten en universitaire studenten is enorm. Onder Nederlandse wo-bachelorstudenten is bijna de helft (48 procent) het huis uit, tegen slechts 29 procent van de hbo-bachelorstudenten.

Bij de cijfers over uitwonende studenten valt overigens wel een kanttekening te plaatsen. Vermoedelijk vergeten studenten vaker dan vroeger om hun verhuizing aan de gemeente door te geven. Voor de studiefinanciering maakt het immers geen verschil meer waar je woont: je moet toch alles zelf lenen.

Huursubsidie

Volgens de monitor kiezen studenten tegenwoordig vaker voor zelfstandige studio’s dan voor studentenwoningen met gedeelde keuken en badkamer. Dat heeft te maken met de huursubsidie, die je alleen voor zelfstandige woningen kunt krijgen.

De Landelijke Studentenvakbond vindt dat jammer en wil dat alle studenten voor huursubsidie in aanmerking komen, ook als ze op kamers wonen. Huursubsidie zou van je inkomen moeten afhangen, redeneert de vakbond, en niet van je woonvorm. Dat zou tevens een ‘perverse prikkel’ uit het systeem halen, is de gedachte: huisvesters bouwen nu graag dure studio’s, in de wetenschap dat bewoners dan huursubsidie krijgen.

Coronacrisis

De coronapandemie heeft sinds het voorjaar grote gevolgen voor de woningmarkt, staat in de monitor. Studenten maken andere woonkeuzes, omdat ze opeens zonder inkomen zitten bijvoorbeeld, of omdat ze minder vaak op hun universiteit of hogeschool hoeven te zijn om college te volgen. Daarnaast keerden veel internationals aan het begin van de lockdown terug naar huis. En op uitwisseling gaan of een tussenjaar nemen zit er voor Nederlandse studenten in coronatijd ook even niet in.

Het is koffiedikkijken wat er de komende jaren gebeurt, maar Kences werkt alvast twee scenario’s uit. In het eerste scenario zijn de gevolgen mild en heeft de crisis vooral impact op het studentencohort van het huidige studiejaar. In het tweede, ‘impactvolle’ scenario heeft de crisis structurele invloed. Door de digitalisering van het onderwijs zullen studenten minder vaak op kamers gaan, is dan de verwachting.