Cyberaanval in Maastricht

In de donkere dagen voor Kerstmis werd de Universiteit Maastricht getroffen door een cyberaanval met gijzelsoftware. Het hele systeem lag plat. Medewerkers en studenten konden niet meer bij hun mail en allerlei wetenschappelijke data zat opeens achter slot en grendel.

Volgens universiteitsblad Observant is er losgeld betaald aan de hackers, mogelijk zelfs een paar ton. Anders zou het maanden kunnen duren om het systeem weer schoon te maken en zouden de kosten vermoedelijk nog hoger zijn. Sommige data zouden anders wellicht voorgoed verloren gaan.

Het onderwijs gaat weer van start. Studenten en medewerkers moeten hun wachtwoorden wijzigen. De wifi werkt weer, maar de e-mail nog niet en de systemen zijn beperkt toegankelijk.

Brand bij kunsthogeschool Arnhem

Een werkplaats van kunstacademie ArtEZ in Arnhem is op nieuwjaarsnacht getroffen door een ernstige brand. Vermoedelijk is er sprake geweest van brandstichting tegen de roldeur van het pand, mogelijk met vuurwerk.

Ongeveer vijftig ArtEZ-studenten hebben in de werkplaats hun eigen atelier. Ook liggen er veel kunstwerken van studenten opgeslagen, onder meer van examenkandidaten. Een deel ervan heeft roetschade opgelopen. Of deze werken kunnen worden schoongemaakt, is nog niet duidelijk.

“We doen er alles aan om te zorgen dat onze eindexamenkandidaten zo min mogelijk vertraging oplopen”, zegt woordvoerder Marieke de Boer. “We zijn nu in gesprek met de examencommissie om te kijken of er een bijzondere regeling mogelijk is.”

De ateliers kunnen zeker drie maanden niet worden gebruikt. “We willen het zoveel mogelijk binnen onze eigen gebouwen oplossen en kijken of studenten ook bij collega-instellingen terecht kunnen”, zegt De Boer.

Iran en Noord-Korea mogen geen raketten leren bouwen

Vierhonderd studenten en onderzoekers uit ‘risicolanden’ zoals Iran zijn beoordeeld door een speciale commissie: welke kennis willen ze verwerven in het Nederlandse hoger onderwijs en onderzoek?

Het westen maakt zich zorgen dat landen als Iran en Noord-Korea kernbommen ontwikkelen en daarvoor wetenschappelijke kennis willen opdoen, bijvoorbeeld in Nederland. In “een tiental gevallen” is geoordeeld dat er inderdaad een risico is dat de studenten of onderzoekers hun kennis willen inzetten voor het Iraanse raketprogramma, schrijft minister Ingrid van Engelshoven aan de Tweede Kamer. Universiteiten moeten daar rekening mee houden en in het uiterste geval het onderwijs of onderzoek opschorten.

De brief van de minister kwam zo’n twee weken voordat de Verenigde Staten een Iraanse generaal om het leven brachten.

Elsevier zet stap naar open access

De details moeten nog volgen, maar vlak voor de kerstvakantie is er een voorlopig akkoord bereikt met wetenschappelijke uitgeverij Elsevier over betere toegankelijkheid van wetenschappelijke publicaties.

Met ingang van dit jaar kunnen Nederlandse wetenschappers in Elsevier-tijdschriften een onbeperkt aantal wetenschappelijke artikelen in open access publiceren. Met andere woorden: iedereen mag die artikelen dan gratis lezen. Ook komen er meer wetenschappelijke data vrij beschikbaar.

Dat hebben de Nederlandse universiteiten, academische ziekenhuizen, wetenschapsgenootschap KNAW en onderzoeksfinancier NWO bekendgemaakt. Het uiteindelijke akkoord moet voor 1 mei zijn uitgewerkt.

Minister blij met wetenschapscommunicatie

De wetenschap is prachtig, maar hoe weten we dat? Iemand moet ons erover vertellen. Daarom wil minister Van Engelshoven enkele miljoenen besteden aan wetenschapscommunicatie.

Ze gaat in allerlei vakgebieden ‘ambassadeurs’ benoemen die aan hun collega’s laten zien hoe je het brede publiek van wetenschappelijke inzichten op de hoogte kunt stellen. Verder komen er publiekscampagnes, al dan niet in samenwerking met wetenschapsmusea.

De minister is ook blij dat universiteiten nadenken over het anders ‘erkennen en waarderen’ van hun medewerkers: ook goede wetenschapscommunicatie moet een volwaardig onderdeel van een wetenschappelijke carrière kunnen zijn, vindt ze.

Studieschulden netjes afbetaald

Oud-studenten betalen vrijwel allemaal hun studieschulden terug, meldt BNR Nieuwsradio op grond van cijfers die studiefinancier DUO heeft verstrekt. Jaarlijks int DUO zo’n achthonderdduizend euro, terwijl maar twee procent wordt kwijtgescholden.

Dit zijn cijfers over het oude stelsel van studiefinanciering, waarin studenten een basisbeurs kregen en de schuld binnen vijftien jaar werd afbetaald. Het is de vraag hoe het in het nieuwe stelsel zal gaan.

De studieschulden stijgen flink nu de basisbeurs is afgeschaft. Dat wil niet zeggen dat er meer moet worden kwijtgescholden. Oud-studenten krijgen nu vijfendertig jaar de tijd voor het aflossen van hun schuld.