De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) beëindigde recentelijk operaties van een inlichtingenofficier van de Russische civiele inlichtingendienst SVR. De inlichtingenofficier - die als geaccrediteerd diplomaat op de Russische ambassade in Den Haag werkte - hield zich bezig met spionage op het gebied van technologie en wetenschap. Hij bouwde een substantieel netwerk van bronnen, die allen werkzaam zijn of waren in de Nederlandse hightech-sector.

De Russische inlichtingenofficier legde contact met personen met toegang tot gevoelige informatie binnen de hightech-sector. Sommige personen werden door de inlichtingenofficier in ruil voor informatie betaald. Een tweede Russische inlichtingenofficier van de SVR, die ook als diplomaat was geaccrediteerd bij de Russische ambassade in Den Haag, vervulde een ondersteunende rol. Beide inlichtingenofficieren zijn door het ministerie van Buitenlandse Zaken 'persona non grata' verklaard.

Suggestie

Tot zover de mededeling die de AIVD gistermiddag rond 16.00 uur hierover naar buiten bracht. NRC-journalist Steven Derix legde op basis van hetgeen de bijzondere belangstelling had van deze inlichtingenoffcieren (kunstmatige intelligentie, halfgeleiders en nanotechnologie), in de eerste versie van zijn artikel dat gisteravond om 22.32 uur online kwam, al snel de link met chipmachinefabrikant ASML en de TU/e.

Volgens TU/e-woordvoerder Ivo Jongsma hebben zowel de TU/e als ASML al direct laten weten dat de spionagezaak noch ASML noch de TU/e betreft. Jongsma: “NRC, dat geen contact heeft opgenomen, schrijft dat ‘het voor de hand ligt’ dat het zou gaan om ons beide, maar die suggestie is nergens op gebaseerd. We hebben de krant daarom verzocht die suggestie weg te halen en dat is gelukkig deze ochtend gebeurd.” In de versie van het artikel die nu bij NRC online staat, staat enkel nog: ‘ASML, wereldleider op gebied van het maken van chipmachines, laat weten niet betrokken te zijn bij het schandaal.’

De AIVD laat verder nog weten dat de bronnen van de Russische inlichtingenofficier door de AIVD zijn aangesproken om hun activiteiten te verstoren. In een aantal gevallen heeft de AIVD een ambtsbericht aan betrokken bedrijven en een hogere onderwijsinstelling uitgebracht, zodat zij maatregelen kunnen treffen. In één geval is aan de IND een ambtsbericht uitgebracht. De IND treft op grond hiervan vreemdelingrechtelijke maatregelen tegen een bron. De AIVD onderzoekt of er additionele ambtsberichten uitgebracht kunnen worden aan de IND.