Naar verwachting zal voor een deel van de tentamens van het vierde kwartiel online proctoring weer noodzakelijk zijn, vertelde rector Frank Baaijens vorige week dinsdag aan de leden van de U-raad. Proctoring is volgens hem het “laatste redmiddel”, en er geen gebruik van maken “betekent dat tentamens moeten worden uitgesteld, wat leidt tot studievertraging voor een deel van onze studenten”. Hij zei er wel bij het tot een maximum van een kwart van de tentamens te willen beperken.

Gisteren maakten elf jongerenorganisaties in een brief kenbaar zich zorgen te maken over het digitale surveilleren als studenten online hun toetsen maken. Ze roepen het mbo en hoger onderwijs op zoveel mogelijk te stoppen met online proctoring. De elf organisaties waarderen dat er ‘onwijs veel’ werk wordt verzet om het onderwijs ondanks de coronacrisis zo goed mogelijk online te verzorgen en daarmee studievertraging te voorkomen. Maar de overstap naar online toetsen moet wel zorgvuldig gebeuren.

Opleidingen zouden volgens de opstellers van de brief eerst alternatieven moeten overwegen zoals openboektentamens, vervangende opdrachten en essays. En als het echt niet anders kan, moet de instelling met studenten overleggen over online proctoring en bijvoorbeeld duidelijk maken wat er precies met hun gegevens gebeurt.

Aan de TU/e waren er bij de meest recente tentamenperiode, die van het derde kwartiel, geen alternatieve vormen beschikbaar voor 92 van de 371 ingeroosterde tentamens, aldus het College van Bestuur. Die werden daarom via het online platform Proctorio afgenomen. Het TU/e-bestuur had er begin april speciaal een privacyverklaring voor opgesteld.

Baaijens zei vorige week dat goed onderzocht gaat worden hoe deze vorm van tentamineren docenten en studenten bevallen is. De uitkomsten daarvan zullen zeker worden meegenomen in de komende tentamenperiode, beloofde hij. "Ook hebben docenten nu meer tijd om na te denken over een alternatieve vorm, maar voor een deel van de tentamens zal die niet te vinden zijn. Maar dat mogen er dus maar maximaal een kwart van het totale aantal zijn", aldus Baaijens.

Privacy-impact

De jongerenorganisaties vinden dat er voor studenten die niet willen (of kunnen) deelnemen aan een toets met online proctoring, altijd een alternatief moet zijn. Bijvoorbeeld een kleinschalige fysieke toets waarbij de hygiënemaatregelen in acht worden genomen.

Gisteren publiceerde ict-onderwijsstichting SURF een nieuwe white paper over online proctoring. De privacy-impact is inderdaad 'zeer groot', staat daarin. Opleidingen moeten daarom zorgvuldige afwegingen maken of het tentamen zwaarder weegt dan de privacy. Bovendien moeten opleidingen, net als bij gewone tentamens, oppassen dat studenten niet frauderen. Om dat te voorkomen, moet iedere student een uniek tentamen krijgen, met eigen vragen en eigen casussen. Soms is er misschien een tweede camera vereist, naast de webcam op de laptop. Nog een probleem: als de lockdown nog lang duurt, komt er misschien fraudesoftware om surveillanten bij online proctoring te misleiden.

De elf jongerenorganisaties hebben hun bezwaren in een brief opgesomd en aan de onderwijsinstellingen verstuurd. De brief is ondertekend door de politieke jongerenorganisaties van GroenLinks, D66, VVD, PvdA, Denk, ChristenUnie, Partij voor de Dieren en SP, en door studentenorganisaties ISO, LSVb en JOB.